Пайшанба
23-Октябр 2025
Баҳорнинг илк элчиларидан бири — ялпиз. Ушбу шифобахш гиёҳ фақат баҳорий таомлар масаллиғи бўлибгина қолмай, балки турли дармондориларга бой неъматдир. Бу хусусда бобомиз Ибн Сино ялпизни овқат ҳазмида, ичак оғриғида даволаш воситаси сифатида тавсия этган.
Баҳор келиши билан кўплаб аёллар офтобдан сақланиш мақсадида турли муолажалар қилишади. Сабаби, баҳорги офтоб терини куйдиради ва қисқа муддат ичида қизартириб, томирларнинг кенгайишига йўл очади. Ультрабинафша нур таъсирида баъзи ҳужайралар меланин моддаси ишлаб чиқариб, терини қорайтиради.
Бугун косметология ҳам замонга мос жадаллик билан ривожланмоқда. Гўзалликка ўч аёллар унинг янги-янги қирраларини кашф этмоқда. Кейинги пайтларда урф бўлаётган «ботокс» муолажаси ҳақида нималарни биласиз? Янгилик дея қабул қилинаётган бундай муолажа аёллар соғлиғига салбий таъсир қилиши ростми? Врач-косметолог Шаҳло ИСМОИЛОВА бу борада аёлларимизга қандай тавсиялар беради?
В вируси қўзғатадиган гепатит оғир касаллик бўлиб, ўз вақтида даволанмаса, айрим ҳолатларда сурункали гепатит В га ўтиб кетиши, жигарга жиддий салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
Табиат узоқ қиш уйқусидан уйғониши билан ўзимизда ҳолсизлик ҳис қила бошлаймиз. Қадимдан ота-боболаримиз бундай иликузилди вақтда дармондориларга бой таомлар истеъмоли танага куч ва қувват бағишлашини яхши билишган. Шу боис ҳам эрта кўкламдан кўк сомса-ю, сумалаклар пишириш анъанаси ҳали-ҳамон давом этиб келмоқда.
Умуртқа чурраси ҳақида кўп эшитганмиз. Айниқса, ўтириб ишлайдиган бугунги даврда бу касаллик билан оғриганлар тоборо кўпаймоқда. Бироқ бунинг қандай касаллик эканини ҳамма ҳам етарлича билмайди.
Мутахассисларнинг айтишича, уйқусизлик турли касалликларга сабаб бўлади. Тунда ухлашнинг қийинлиги, нотинч уйқу ва жуда эрта уйқу қочиши, ҳатто, асаблари жуда мустаҳкам одамни ҳам мувозанатдан чиқариб юбораркан.
Халқ орасида «сариқ касаллиги» деб айтиладиган, А вируси қўзғатадиган гепатит февраль ва март ойларида кўп учрайди. Сариқлик аломати билан намоён бўладиган бу хасталикни келтириб чиқарувчи бош омил тозаликка риоя қилмасликдир.
Пиёз таомга ажойиб таъм бағишлаш билан бирга, танамиз учун фойдали дармондориларга ҳам бой. Маълумотларга қараганда, ўтмишда пиёз хавфли касалликлардан муҳофаза этувчи маҳсулот саналган.
Юз, бўйин ва қўл териси парваришида табиий маҳсулотлардан фойдаланиш жуда самарали усул саналади. Улар зарарли таъсирлардан холи тарзда янада гўзал кўринишга ёрдам беради. Шундай маҳсулотлардан бири бодрингдир.
Кўпгина ёш ота-оналарни фарзандининг тишлари билан боғлиқ муаммолар қийнайди. «Ўзи сут тиш бўлса, уни даволатиш шартми?», деган савол билан мурожаат қилувчилар ҳам анчагина. Аслида эса сут тишларни кичик ёшданоқ асраш бола саломатлигида муҳим аҳамият касб этади.
Бугун гулкарам замонавий ошхоналарда сабзавот ёки безак ўрнида ишлатилади.
Майда сувли тошмалар билан намоён бўлиб, кўпроқ болаларни безовта қиладиган сувчечак — ўткир юқумли касаллик саналади. Унинг илк белгилари сезилиши билан шифокорга мурожаат қилиб, керакли даво чораларини бошлаш жуда муҳим.
Дастурхонимизни безайдиган паловнинг асл мазаси сабзида. Унинг ширали таъми билан бирга, фойдали хусусиятлари ҳам талайгина. Табиатнинг бебаҳо бу неъмати тўрт минг йилдан буён инсонларни тетиклаштириб, қувватига қувват қўшиб келмоқда.
Юз териси жуда таъсирчан бўлгани сабабли доим парваришни талаб этади. Терини озиқлантириш ва намлантириб туришдан ташқари, уни машқ қилдириб туриш ҳам даркор. Чунки юз машқи қон айланишини яхшилайди, тери ва мушакларнинг таранглашишига ёрдам беради. Юзим чиройли бўлсин десангиз, қуйидаги машқларни бажаринг:
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Дошқозондаги ошдан қолган қоп-қора ёғни чўмичда пластик идишга қуяётган ошпазга «Буни нима қиласиз?» дея савол бердим. У «Шуниям билмайсанми?!» дегандай энса қотириб жавоб қайтарди:
Ўтган ҳафтада ҳукуматнинг тегишли қарорига мувофиқ рецепт билан бериладиган дориларни электрон рецепт асосида тайинлаш тартиби белгиланди.
Замонавий ҳаёт ритми биздан тезкорликни талаб қилаётгани бор гап. Улар орасида энг оммабопи – тез тайёрланадиган егуликлар (фаст-фуд) ва қайта ишланган саноат маҳсулотлари эканлиги ҳам ҳақиқат.
Тан саломатлигига иккита ҳапдори билан эришиб бўлмайди. Аввало, инсон соғлом овқатланиши, озода турмуш тарзи, бадантарбия ва замонавий тиббиёт уйғунлиги билан ҳамоҳанг яшамоғи лозим.
Бугун кундалик турмушимизда пластикдан қочиб қутула олмайдиган ҳолатга келдик. У қўлимиздаги идишларда, бозор сумкаларимизда, ҳатто озиқ-овқатимизда ҳам бор.
