Душанба
08-Декабр 2025
Ялпиз юртимизда ўсадиган энг шифобахш ва фойдали ўсимликлардан бири саналади.
Диёримизда ялпизнинг қора ялпиз, Осиё ялпизи, қалампир ялпиз, сув ялпизи каби турлари учрайди. Ялпиз табиий ҳолда сернам жойларда, ўтлоқ, чашма, жилға, зовур, ариқ ёқаларида, дарё бўйларида ўсади. Баҳорнинг иссиқ кунлари бошланиши билан бозорларга тоғ ва адирлардан териб келинади. Чунки ўсимлик сунъий равишда етиштирилмайди.
Ялпиз ошхонада ҳам, табобатда ва замонавий тиббиётда ҳам энг аҳамиятли ўсимлик саналади.
Тиббиётда ялпиз баргидан тайёрланган дамламадан кўнгил айниганда ҳамда ўт ҳайдовчи восита сифатида фойдаланилади. Барги ва поясидан олинадиган мой парфюмерия, озиқ-овқат саноати ва тиббиётда, баҳорда чиққан барглари ошкўк сифатида ишлатилади.
Халқ табобатида ялпизнинг ер устки қисмидан тайёрланган қайнатмадан тиш оғриғи, милк яллиғланишини даволашда фойдаланилган. Абу Али ибн Сино ялпиз билан ичак оғриғини даволаган ва уни овқатни яхши ҳазм қилдирувчи восита сифатида тавсия этган. Шунингдек, меъда-ичак йўли спазми, қабзият, меъда кислоталилигининг ошиши, сариқ ва ўт-тош касалликлари, бавосил, ҳайз маромининг бузилишида ялпизли дамламалар тавсия этилади. Замонавий тиббиётда оғриқ қолдирувчи, яллиғланишга қарши курашувчи, томирни кенгайтирувчи ва тинчлантирувчи восита сифатида ишлатилади. Жиғилдон қайнаши ва қорин дам бўлишида фойдали, сафро ҳайдовчи таъсири бор, жигарни тозалайди.
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Батафсил
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
Батафсил
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
Батафсил
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
«Мен шифокор эгнидаги оқ либосни нафақат касб белгиси, балки Ватанга чексиз садоқат рамзи деб биламан. Бундан буён ҳам шифокорнинг, ҳар бир тиббиёт ходимининг обрўсини ҳимоя қилиш, унга ҳар томонлама муносиб шароит яратиш эътиборимиз марказида бўлади».
«Oila va TABIAT» газетасининг ўтган сонларидан бирида Муаззам Иброҳимованинг «Ош бўлмасин!» сарлавҳали мақоласини зўр бир қизиқиш билан ўқиб чиқдим. Мақолада тамаддихоналарда кечаги овқатдан чиққан ёғни қайта яна овқатга ишлатиш ҳолати ҳақида куюнчаклик билан фикр-мулоҳазалар ўртага ташланган.
