Душанба
08-Декабр 2025
Мени бир муаммо доим ўйлантиради: биз кўчага чиққанда уйимиздаги боламизга, албатта, бирон ширинлик кўтариб келиш ўрнига боланинг савияси ва қизиқишидан келиб чиқиб, бирор фойдали китоб олиб келишга қачон одатланамиз экан-а? Афсуски, бу бизда ҳали одат тусига киргани йўқ. Болаларга кийим-кечак, ўйинчоқ каби нарсаларни олиб берамизу, кўчадан китоб кўтариб келмаймиз.
Бобомнинг бир гапи ҳеч ёдимдан чиқмайди. «Бой бўлмоқчимисан, марҳамат, китоб ўқи, илм ўрганмоқчимисан, китоб ўқи, ҳатто, ҳунарли бўлиш истагида бўлсанг ҳам китоб ўқишинг керак».
Баъзи болаларнинг нутқий камчиликлари, фикрлаш доираси торлиги уларнинг қай даражада китобхон эканини яққол кўрсатиб туради. Фарзандларимизни мутолаага ўргата олмаганимиз учун, менимча, биринчи навбатда биз — ота-оналар айбдор эканимизни тан олишимиз керак.
Бошланғич синфда ўқиб юрган пайтларимда раҳматли Толиб Йўлдош билан бўлган адабий учрашувдан қаттиқ таъсирланиб юрганимни эслайман. Мактабимизда Солиҳа опа исмли кутубхоначи бўларди.
«Калила ва Димна»ни мен дастлаб катталар овоз чиқариб ўқишаётганида, ораларига суқилиб кириб, узуқ-юлуқ ҳолда эшитганман. Ёдимда қолгани — бу китобни бизнинг қишлоқда яшаган Файзулла қори деган киши ёзган экан, деб юрардим.
Акамникига бораётганимда жиянларимга ширинлик олишни унутмайман. Мана, ҳар доимгидек кичкина жияним Феруза: «Менга нима олиб келдингиз?» деб сумкамга ёпишди.
Элликқалъалик ёшлар туман ҳокими Неъматилла Худайбергеновга китоб дўконлари ҳар бир овул ва маҳаллада бўлиши зарурлиги ҳақидаги таклиф билан мурожаат қилишди.
Тобора емирилиб, куни битиб бораётган эски тузумнинг охирги йиллари эди. Жойларда мустақиллик шабадаси эса бошлаганди. Барча собиқ иттифоқдош республикаларда эркин ҳаёт учун гоҳ зимдан, гоҳо ошкора ҳаракатлар содир бўлаётган эди.
Муҳаммад ИСМОИЛ, шоир:
Китоб — инсоният кашф этган энг буюк мўъжизалардан бири. Неча минг йилдан буён у ўз сеҳрини, жозибасини, оҳанрабосини йўқотмади, аксинча оммалашди.
«... мурод мақсадига етибди»нинг тарбиявий аҳамияти
Муқаддам ШАЙЗОҚОВА, Ўзбекистон Республикаси халқ ўқитувчиси:
Рисолат МАҲКАМБОЕВА, меҳнат фахрийси:
Менга негадир муқоваси эскириб, варақлари сарғайиб кетган, ичини очганингизда шундоққина китоб ҳиди димоғингизга уриладиган асарларни ўқиш ёқади.
Сўнгги вақтларда китоб мажмуалари, кутубхоналар яна гавжум бўла бошлади. Бу китобга бўлган муҳаббат, иштиёқ китобсевар халқимиз учун хос бўлган хислат эканидан далолат.
Бу ҳаммамизнинг ҳаётимизга дахлдор масала
«Ўзимдаги барча яхши фазилатлар учун китобдан миннатдорман», деган эди мутафаккир ёзувчилардан бири. Агар шу иборани формула деб олиб, уни ўзимга қўллаганда қандай хулосаларга эга бўламан?
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Ўсиб келаётган ёш авлодга ғамхўрлик кўрсатиш ҳар биримизнинг вазифамиз. Уларнинг фаровон ҳаёт кечириши учун барчамиз масъулмиз.
«Мени ташвишга солаётган масала – ёшларимизни касб-ҳунарли қилиб, доимий даромад топиши учун шароит яратиш. Агар буни тўғри йўлга қўйсак, маҳаллада камбағал ва ишсиз қолмайди».
Шавкат МИРЗИЁЕВ
Китоб ўқимаган, китобга ошно бўлмаган бола – бугунги ахборот асрида, билим ва технологиялар даврида «замонавий қул»га айланади. Мактаб кутубхоналарининг бой бўлиши, ўқувчи-ёшларнинг чинакам китоб мутолаасига одатланиши ана шундай улкан муаммога қарши муносиб ечим бўлиши шубҳасиз.
Юртимиз бўйлаб V республика «Китобхонлик ҳафталиги» бошланди
Жиноий жазолар нафақат жазолаш, балки шахсни тузатиш ва жамиятга қайта мослашиш жараёни сифатида ҳам қаралиши керак. Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги Ўзбекистон Экологик партияси фракциясининг йиғилишида муҳокама қилинган янги қонун лойиҳаси айнан шу тамойилга асосланган. Унга кўра, маҳкумлар ўз устида ишласа, хусусан, китоб ўқиб, имтиҳон топширса, жазо муддати қисқартирилади.
