Жума
03-Май 2024
Рамазон ойида нотўғри овқатланиш инсон саломатлигига зарар етказиши мумкин. Шу боис Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти (ЖССТ) рўзадорлар учун соғлом овқатланиш юзасидан ўз тавсияларини ишлаб чиқди.
Бизга таниш бўлган, кундалик таомномамиздан ўрин эгаллаган мева-сабзавотларга синчиклаб разм солганмисиз? Уларнинг қайси аъзоларимизга ўхшаш эканига эътибор қилганмисиз?
Баҳор келиши билан кишида беҳоллик аломатлари сезила бошлайди. Бунга асосий сабаб ушбу фаслда организмда моддалар алмашинуви тезлашади, шу боис танада витаминларга бўлган эҳтиёж ошади.
Кўпинча мева ва сабзавотларнинг пўстлоғини ташлаб юборамиз. Зеро, улар ҳам шифобахш бўлиб, уларни ўз ўрнида ишлата олишни ўрганиш лозим.
Бу мева фақатгина таъми ёки фойдали хусусиятлари учунгина эмас, айнан хуш кайфият бағишлагани сабаб ҳам севиб истеъмол қилинади. Ёшу қарининг севимли мевасини «Хитой олмаси» ҳам дейишади.
Исириқ қадим замонлардан бери Шарқ халқлари табобатида қўлланилиб келинаётган шифобахш гиёҳлардан ҳисобланади.
Aксиришни ушлаб туриш инсон танасига зарарли. Ушбу жараённи тез-тез эътиборсиз қолдириш қулоқ-томоқ йўлига хавф туғдириши мумкин. Кўпинча ўзларини аксириш истагидан қайтарувчи одамларда қулоқ, қулоқ пардаси ва шунингдек, кўз соҳаси билан боғлиқ муаммолари мавжуд бўлади.
Ошқовоқ уруғи ҳам ошқовоқнинг ўзи сингари севиб истеъмол қилинади. Ошқовоқ уруғи таркибида антиоксидантлар – каротиноидлар, токоферол, A, E, B, F, PP витаминлари, фойдали ёғ кислоталари, йод, кальций, калий, темир, магний, фосфор, рух, селен, глутамин ва линол кислоталари, шунингдек пектин тутади.
Салгина шамолласак ҳам, бошимиз оғриса ҳам дорихонага югуришга ўрганиб қолганмиз. Чет элнинг бир неча турдаги қимматбаҳо тиббий дори воситалари ҳақида икки оғиз мақтов эшитиб қолсак, дарров сотиб оламиз. Аммо россиялик машҳур шифокор Александр Месняковнинг айтишича, аксарият ҳолларда бундай дори-дармонлар қанчалик натижа бериши умуман исботланмаган.
Энг оддий ва фойдали усули – сабзини хомлигича ейиш керак. Шунда у танага осон сингади ва термик таъсирга учрамайди. Тўғри, қайнатилган ҳолда ҳам сабзини ейиш мумкин. Аммо бунда унинг 30-70 фоиз фойдали хусусиятлари йўқолади.
Заминимиз иссиқхоналарида етиштириладиган бу ажойиб меванинг фойдали жиҳатлари жуда кўп. Бу шифобахш мева – лимон.
.jpg )
Дунёда пандемия тарихидаги янги рекорд ўрнатилди, дея хабар бермоқда Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти. Куни кеча дунё бўйича қарийб 3 миллион 160 минг кишида коронавирус инфекцияси аниқланган. Энг ёмони, кўрсаткичлар бир кун аввалги ҳолатга нисбатан яна 1 миллионтага кўплигидир.
Ўрта Осиёда арпабодиён кенг кўламда етиштирилиб, меваси зиравор сифатида ишлатилади.
Ҳажми жиҳатдан кичик бўлган ёнғоқлар инсон организми учун фойдали микроэлементларга бойдир. Унинг таркибида озиқлантирувчи моддалар ҳамда бактерияларни тўйинтирувчи манба мавжуд.
Ўзининг мазали таъми билан дастурхонимиз таомномасидан ўрин олган ошқовоқ кўплаб қимматли микроэлементларга эга. Таркибида ҳазм қилишни яхшилайдиган ва иммунитетни кўтарадиган витаминлар мавжуд. Бундан ташқари, кўп миқдорда қимматбаҳо толалар, каротин ва пектин моддалари, шунингдек, инсон саломатлигига ижобий таъсир кўрсатадиган минераллар ҳам бор.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Йўл-йўлакай бир марталик идишларда иссиқ ичимликлар – чой, қаҳва сотиб олиб ичиб кетишга одатланганмиз. Эҳтиёжга яраша бугун қоғоз стаканларга бўлган талаб ҳам ошяпти.
Ошхона идишларини ювишда кўпчилик кимёвий геллардан фойдаланади. У ёғни яхши кетказади, идишни ярқиратади. Бироқ бундай турдаги воситалар ўта зарарли эканини биласизми?
Ўзбекистонда ҳар бир инсоннинг ўз саломатлигига масъуллигини ошириш режалаштирилмоқда.
Ўзбек олимлари томонидан генетик векторлар ва помидор ўсимлиги асосида коронавирус инфекциясига қарши биринчи марта помидор ўсимлигидан тўғридан-тўғри истеъмол қилинадиган янги авлод COVID-19 вакцинаси яратилди.
Ўртача ҳажмга эга елим идишдаги сувда саломатлик учун ўта хавфли бўлган 240 мингга яқин пластик қисмлари мавжуд. Бу Колумбия университети томонидан ўтказилган тадқиқотда аниқланди.
