Душанба
08-Декабр 2025
Иқлим ўзгаришлари ва экологик муаммолар тобора кучлироқ намоён бўлаётган ҳозирги замонда она табиатга салбий таъсирни имкон қадар камайтириш биринчи даражали масала бўлиб турибди. Лекин атроф муҳитга зарар етказади, деб иқтисодиётнинг ишлаб чиқариш, саноат, геология ёки транспорт йўналишларини ҳам тўхтатиб бўлмайди.
Бугун иқлим ва атмосферада, умуман экологияда кузатилаётган ўзгаришлар ҳаётимиз, турмуш тарзимизга таъсир кўрсатмоқда. Атрофимизда эса экомуаммолар ортса ортмоқдаки, ҳеч камайишидан дарак кўринмаётгандек.
Глобал исиш кўрсаткичининг тез суръатда ўсиши одамларнинг ташқи кўринишига қай даражада таъсир қилиши айтилди. Бу ҳақда «Sasapost» хабар берди.
Поёнига етаётган 2021 йил дунё мамлакатлари қатори Ўзбекистон учун ҳам турли воқеаларга, экологик муаммолар ечимига қаратилган изчил саъй-ҳаракатларга бой бўлди.
Кичкинагина томорқасидан миллионлаб даромад олаётган инсонларни кўриб, «Қаловини топсанг, қор ҳам ёнади» деган халқ мақоли бежиз айтилмаганига ишонч ҳосил қилади одам.
Биз кўп йиллик урф-одат ва тутумларни ўз фойдамиз учун маҳкам ушлайдиган халқмиз. Таассуфки, улар орасидаги тўғри-нотўғрини баъзан ажратиб ўтирмаслигимиз ҳам мумкин.
Ерга ниҳол қадаш бугун ҳар қачонгидан ҳам долзарб аҳамият касб этаётганини даврнинг ўзи кўрсатиб турибди. Чунончи, жорий йил ноябрь ойининг 3-5 кунлари юртимизда кузатилган чанг бўрони фикримизни тасдиқлайди. Шунинг учун ҳам юртимизда эълон қилинган «Яшил макон» умуммиллий лойиҳаси ўз ўрнида қабул қилинган муҳим қарор бўлди.
Юртимизда «Яшил макон» умуммиллий лойиҳаси доирасида дарахт ниҳоллари экиш ва уларни баҳорги мавсумга тайёрлаб етказиб бериш жараёнлари давом этмоқда.
Якунига етаётган «долзарб қирқ кунлик» чинакамига халқни бирлаштира олди ва умуммиллий ҳаракатга айланди. Дарахт экиш ва парваришлаш, юртимизнинг ҳар қарич тупроғини яшилликка буркашга нафақат Экопартия вакиллари, экология соҳаси ходимлари, туман шаҳар ҳокимликлари мутасаддилари, балки барча вазирлик, идоралар ва ташкилотлар ходимлари ҳамда фуқаролар ўз ҳиссасини қўшаётгани тақсинга лойиқ.
Болалигимда қишлоғимизнинг кекса боғбони Чори бобонинг нок ва беҳини чатиштириб ҳосил қилган дарахтининг меваси бутун Сурхонга машҳур эди. Барча болалар каби беҳини унча ёқтирмасдим.
Экологик муаммоларнинг ечими ўлароқ мамлакатимиз бўйлаб умуммиллий ҳаракатга айланган «Яшил макон» лойиҳасининг қамрови тобора кенгаймоқда. Декабрь ойининг биринчи ўн кунлигида мазкур лойиҳанинг «долзарб қирқ кунлик» босқичи якунланади.
Жорий йил 1 декабрдан Қишлоқ хўжалиги жамғармаси томонидан мева-сабзавот етиштирувчиларни имтиёзли кредитлаш йўлга қўйилади.
Яқиндагина мамлакатимизнинг баъзи ҳудудларида кузатилган чанг-қум бўронларига ҳар замонда кузатиладиган шунчаки табиат ҳодисаси сифатида қараб бўлмайди. Унинг сабаблари кўп. Айниқса, йирик мегаполис ҳисобланган Тошкент каби шаҳарларга салбий таъсирини анча-мунча таҳлиллардан ўтказиш зарур.
Катта майдонни суғориш учун нисбатан кам сув ишлатиш мумкин, чунки сув йўқотишсиз сарфланади.
Юртимиз бўйлаб давом этаётган дарахт экиш тадбирлари ҳар бир вилоятни қамраб олди. Ҳудудларда аллақачон минглаб ниҳоллар экилди, келгусида уларнинг баравж ўсиши учун зарур шароитлар яратилди.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Сўнгги кунларда Тошкент шаҳри ва атрофида кузатилаётган ҳаво ифлосланиши даражаси жамоатчиликда чуқур ташвиш уйғотмоқда. Пойтахт аҳолисини ҳақли равишда хавотирга солаётган бу ҳолат тезкор ва мувофиқлаштирилган ҳаракатларни талаб этади.
Беш ёшли Азизбек қишда ҳам, ёзда ҳам тез-тез шамоллайди, йўталади, аксиради.
Ўзбекистон Париж битимига мувофиқ ўзининг 3-Миллий миқёсда белгиланадиган ҳиссасини (ММБҲ 3.0) эълон қилди. Миллий шароитлар ва имкониятларни инобатга олган ҳолда, Ўзбекистон Республикаси «2010 йил даражасига нисбатан 2035 йилгача ялпи ички маҳсулот бирлигига тўғри келадиган иссиқхона газлари ташламалари (яъни уларнинг интенсивлиги)ни 50 фоизга камайтириш» мажбуриятини олди.
Аму-Қашқадарё ирригация тизимлари ҳавза бошқармасига қарашли Қашқадарё вилоят сув хўжалиги тарихи музейи биносида Ўзбекистон Экологик партияси Қашқадарё вилоят кенгаши томонидан талабалар билан учрашув ўтказилиб, музей кўргазмалари билан таништирилди.
Саноат корхоналари мамлакатда иқтисодий тараққиётнинг бош омили саналади. Уларда минглаб элдошларимиз меҳнат қилар экан, биринчи навбатда ўз оиласи фаровонлигини таъминлаётганидан мамнун, албатта.
