Пайшанба
23-Октябр 2025
Академик лицейда ўқирдим. Лицейимиз директори ташаббуси билан «Бир ҳафтада бир китоб» лойиҳаси ташкил этилган эди. Лойиҳага кўра ҳар бир ўқувчи бир ҳафтада биттадан бадиий китобни мутолаа қилиши ва таассуротларини туман газетасига ёзиш топшириғи берилган. Танлов ғолиблари тақдирланадиган бўлди.
Ҳаётимиз ўткинчи нарсаларга шу қадар тўлиб кетганки, баъзан шуларсиз ҳаёт ҳаёт эмасдек, шуларсиз бир онимизни тасаввур этолмаймиз гўё. Ҳаётимизда пул, мол-дунё тўплаш, бир-биридан ўзиш шу даражада кескинлашганки, бунинг оқибатида одамлар қариндошми ёки дўст – бир-бирини танимай қиёфасиз кимсаларга айланиб бормоқда...
ёхуд Навоийнинг мунаққидлик маҳорати
Алишер Навоий асарлари ҳақиқат мезонларида яралгани учун ҳам ўқувчини ўзига тез жалб қилади. Шоир ўз даврининг адолатпеша, ҳақиқатгўй сиймосини кўз олдимизда гавдалантиради.
ёхуд «қоғозга ўралган» гаплар
«Китобимни очингиз ва унда баён қилинган воқеалар ҳақида яхшилаб ўйлаб кўрингиз. Ишонаверишингиз мумкин, уни ўқиш натижасида ҳам жасоратли, ҳам доно бўласиз, чунки менинг китобимда бутунлай бошқача йўсиндаги руҳ ва қандайдир фақат юксак дидли кишиларга тушунарли бўладиган таълимотни кўрасизки, бу эса сизга бизнинг дин, худди шу каби сиёсатимизга доир ўта махфий ва даҳшатли сирларни очиб беради...»
Ёзувчи Шодиқул Ҳамронинг «Қора кун» қиссаси ўзига хос кўп сюжетлилик асосида қурилган. Бу ўзига хослик асар қурилишида марказий устун вазифасини бажарган макросюжет ва микросюжетлар аро нозик муносабатда намоён бўлган.
Озарбайжон ёзувчиси Элчин Сафарли асарларида инсон қалбининг энг нозик жиҳатлари, унинг англаб бўлмас олами чиройли тасвирланади. Муаллифнинг «Қайтганимда уйда бўл» асари ана шундай ажойиб топилмалардан биридир.
Инсон кўнгли осмон қадар сузаётган булутлар мисоли чегара билмас бир ҳилқатдир. Маъсума куй каби дил пайғомларини уйғота оладиган, унга ҳаёт бағишлайдиган, сўз сеҳри билан одамзот мудом талпинадиган, излаган сирли руҳият оламининг ажойиб дарчаларига етаклайдиган асарлар инсон қалбининг ана шундай юксак даражасига етиб боради.
«Шарқ» нашриёт-матбаа акциядорлик компаниясида таниқли журналист, ёзувчи Абдужалол Тайпатовнинг «Ўғил» деб номланган янги китоби босмадан чиқди.
«–…Мен катта бўлсам милтиқ сотиб оламан.
– Милтиқни нима қиласан?
– Отамни отаман!!!»
Бугунги кунда адабиёт, адабий олам, адабий муҳит анчагина ривожланмоқда. Бунга ўз ҳиссасини қўшаётган шоир, ёзувчиларимиз талайгина. Улар орасида таниқли адиб Назар Эшонқул ҳам бор. Бу ижодкорнинг маҳорати қаҳрамонларидами ё уларнинг табиатида?
«Ким фарзандларини руҳий хасталиклардан сақлашни ва буюк шахсият эгаси бўлишини истаса, қуйидаги тавсияларга риоя қилсин, иншааллоҳ, яхши натижага эришади», дейди Доктор Али Саллобий ва фарзанд билан алоқани мустаҳкамлаш дастурини эътиборимизга ҳавола этади:
«Сиз унақа эмассиз!» Тўла ишонч ва самимият билан айтилган ушбу кичиккина жумла жилд-жилд ёзилган севги қиссаларидан устун бўла олар даражада кучли.
Уни ўқир экансиз ўз болаларини меҳрибонлик уйларига ташлаб кетаётган ота-оналар, манфаатни кўзлаб фарзандини ўқитмай пул топишга ундаётган одамлар, бойлик сабаб инсонийлик нима эканлигини унутаётган кимсалар кўз олдингиздан ўтади.
Халқнинг эҳтиёжини инобатга олиб, беш жилддан иборат «Ўзбек тилининг изоҳли луғати»нинг янги нашри чоп этилди.
«Одатда, кундалик дафтардаги битиклар ҳаммага ҳам ошкор этилавермайди. Лекин шундай ёруғ, ўлмас хотиралар ҳам борки, уларни эл-улус билан баҳам кўрсангиз, қалбингиз таскин топади, кўнгил хотиржам бўлади...»
Тоғай Муроднинг «Ойдинда юрган одамлар» асарини ўқиб...
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
«Мени ташвишга солаётган масала – ёшларимизни касб-ҳунарли қилиб, доимий даромад топиши учун шароит яратиш. Агар буни тўғри йўлга қўйсак, маҳаллада камбағал ва ишсиз қолмайди».
Шавкат МИРЗИЁЕВ
Китоб ўқимаган, китобга ошно бўлмаган бола – бугунги ахборот асрида, билим ва технологиялар даврида «замонавий қул»га айланади. Мактаб кутубхоналарининг бой бўлиши, ўқувчи-ёшларнинг чинакам китоб мутолаасига одатланиши ана шундай улкан муаммога қарши муносиб ечим бўлиши шубҳасиз.
Юртимиз бўйлаб V республика «Китобхонлик ҳафталиги» бошланди
Жиноий жазолар нафақат жазолаш, балки шахсни тузатиш ва жамиятга қайта мослашиш жараёни сифатида ҳам қаралиши керак. Олий Мажлис Қонунчилик палатасидаги Ўзбекистон Экологик партияси фракциясининг йиғилишида муҳокама қилинган янги қонун лойиҳаси айнан шу тамойилга асосланган. Унга кўра, маҳкумлар ўз устида ишласа, хусусан, китоб ўқиб, имтиҳон топширса, жазо муддати қисқартирилади.
«Боболаримиз китоб топишга қийналар эдилар: ҳозир эса биз китоб танлашга қийналамиз. Мутолаа учун жуда зийрак бўлмоқ керак».
