Жума
24-Октябр 2025
Тошкент шаҳар Ички ишлар бош бошқармаси Ёнғин хавфсизлиги бўлими Марказий диспетчерлик хизматига ярим тунда ёнғин ҳақида хабар келиб тушди. Ёнғинни ўчириш хизмати Юнусобод тумани 10-даҳасидаги хонадонга тезкор етиб борган пайтда хонадон ётоқхонасидан чиққан ёнғинни қўни-қўшнилар ўчириб бўлганди. Аммо...
Кишининг маънавий қиёфаси жамоат жойларида бошқалар билан муносабатга киришишида кўпроқ намоён бўлади. Айни шу муносабат даражасига кўра инсонга «ахлоқли» ёки «ахлоқсиз» сифати берилади. Аммо «ахлоқсиз» баҳоси ҳатто, унинг ҳақиқий эгасига ҳам ёқмайди.
Пиротехника буюмлари сотуви мамлакатимизда 1998 йилдан тақиқланган. Бироқ ҳанузгача улар Янги йил байрамининг асосий «меҳмони» бўлиб қолмоқда. Бунинг сабаби нимада? Нима учун азиз фарзандларимиз қўлига портловчи, тез алангаланувчи хавфли «ўйинчоқ»ларни ўзимиз тутқазиб қўйяпмиз?
«Ўйламай қўйилган бир нобоп қадам умрни издан чиқариб юбориши мумкинлигини мен ўз ҳаётим, бошдан кечирганларим асосида тушуниб етдим...»
Бир-биримизни байрам-тантаналар, бирон шодиёна ва муборак кунлар билан қутлаш одатимиз бор. Бундай пайтда албатта бирор бир арзигулик совға излаб қоламиз. Савдо расталарида совғанинг тури кўп. Уларни кўрган сари нима танлаш ҳақида хаёлингиз баттар чувалашаверади.
«Ота-оналар ўз фарзандларини вояга етгунларига қадар боқиш ва тарбиялашга мажбурдирлар».
Қишда фуқароларнинг иситиш мосламаларига бўлган эҳтиёжи, табиийки, анча ошади. Кимдир электр ускунаси, яна биров табиий газни кўп ишлатади. Мазкур жараёнда улардан нотўғри фойдаланиш эса, ўз навбатида, ёнғин содир бўлиш хавфининг ортишига олиб келиши мумкин.
Йигирма бир йилдан буён гепатитнинг В туридан азият чекиб келаётган Абдуллоҳ Рўзиевда ҳозирда касалликнинг С тури борлиги тахмин қилинмоқда. Бунга аниқлик киритиш ва муолажаларни олиб бориш учун анчагина маблағ талаб қилиниши ҳеч кимга сир эмас. Катта оилани онасининг нафақаси ва турмуш ўртоғининг маоши эвазига тебратаётган бир вақтда шифохонама-шифохона югуриш ва дори-дармон учун пул ажратишнинг имкони бўлмаяпти.
Ҳуқуқбузарлик, безорилик ва шу каби салбий иллатларнинг илдиз отиши ота-онанинг фарзандига тўғри тарбия бермагани, вақтида назорат қилмаслиги оқибатида келиб чиқиши кундек равшан. Бу ишда мактаб ҳам четда турмайди, албатта.
Бозор айланиб юргандим, етти-саккиз ёшли боланинг онасига айтаётган гапи эътиборимни тортди:
— Мама, карандаш олиб беринг. Раскраска қилгим келяпти.
Экилган ниҳол барқ уриб ўсиши, катта дарахтга айланиши учун унинг илдизлари мустаҳкам бўлиши керак. Шундагина ернинг қувватини бутун танасига етказиб бера олади. Бу табиатнинг ўсимлигу инсоният тақдирига тааллуқли азалий қонунияти.
Жуда болажон халқмиз. Оилада янги меҳмон — чақалоқ туғилса, биздан бахтли одам йўқ. Фарзандимиз улғайган сари яхши ният билан тўй тадоригига тушамиз. Бу асрлар давомида шаклланган гўзал қадриятларимиздан бири. Бироқ кейинги пайтларда тўй билан боғлиқ анъаналаримиз қаторига айрим бемаъни урф ва расм-русумлар қўшилдики, уларнинг миллий қадриятларимизга ҳеч қандай алоқаси йўқ.
Бугун ёшларга давлатимиз томонидан жуда кўп имкониятлар берилмоқда. Жамият ривожида фаол иштирок этиб, ўзининг муносиб ҳиссасини қўшаётган ёшлар сафи кенгаймоқда. Бироқ тарбияси издан чиққан, яратилган имкониятлардан оқилона фойдаланиш ўрнига жамият қонунларини менсимасдан охир-оқибатда, панжара ортида жавоб бераётган ёшлар ҳам учрамоқда.
Шу сатрларни қоғозга туширар эканман, бу ёруғ кунлар ўз-ўзидан бўлмагани, йўқдан борга айланмагани, бунинг учун аждодларимиз узоқ йиллар давомида меҳнат қилгани, курашгани, ҳатто жонини фидо этгани миямда ўрнашиб олди. Модомики шундай экан, биз, уларнинг авлодлари ўша инсонларни эслаб туриб, уларнинг хатоларини такрорламаслик, ютуқларини кўпайтириш учун бурчлимиз.
Бошга тушмагунча билмас экансан, киши. Авваллари тўй-ҳашамга борганда ярим яланғоч кўйлак кийган келинларни кўриб, жаҳлим чиқарди. Келиндан эмас, шундай кийинишга қўйиб берган, минглаб бегона назарлар тушишидан орияти қийналмайдиган куёвлардан ҳафсалам пир бўларди. Нега, нима учун бири синглим, бири опамдай ўзбек қизлари бундай бемаъни тақлидчилик билан оила остонасига қадам қўйиши керак, дердим.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Бугун техник имкониятлар яшин тезлигида ривожланиб бормоқда. Ҳатто бошланғич синф ўқувчиси ҳам сунъий интеллект нималигини ва ундан фойдаланишни билади. Албатта, бу жуда кўп-кўп соҳаларда катта ижобий имкониятларни бермоқда. Ҳа, сунъий интеллект имкониятларини биз ҳали тўлиқ баҳолай олганимизча йўқ. Аммо танганинг иккинчи томони борлигини унутмаслигимиз зарур.
Ўзбекистонда 1 октябрдан кучга кирадиган қонунчиликдаги ўзгаришлар ҳақида билишни хоҳлайсизми? Марҳамат танишинг, уларни бу ерда жамладик.
Бунга иқлим ўзгаришининг қандай алоқаси бор?
Салкам уч йил ичида пойтахтимиз Тошкент шаҳрида муҳташам мажмуа қад ростлади. Олимпия шаҳарчаси! Бу Янги Ўзбекистонда бошланган улкан ислоҳотларнинг яна бир ёрқин натижаси бўлди.
Йўлнинг «гапирувчи» тили бу – йўл белгилари. Сизга ахборот беради, огоҳ этади, ўрни келганда эса буюради.
