Жума
24-Октябр 2025
Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 55-моддасида ер, ер ости бойликлари, сув, ўсимлик ва ҳайвонот дунёси ҳамда бошқа табиий захиралар умуммиллий бойлик экани, улардан оқилона фойдаланиш зарурлиги ва улар давлат муҳофазасида бўлиши мустаҳкамланган.
Экологик маданият — атроф муҳит тўғрисида чуқур билимга, табиатни асраш туйғусига эга бўлиш, ўсимликлар ҳамда ҳайвонларга нисбатан ғамхўрлик кўрсатиш, табиат неъматларидан оқилона фойдаланиш, уларни авайлашдаги амалий фаолиятнинг юксак кўрсаткичидир.
Дунё бўйлаб атроф муҳитни асраб-авайлаш, табиатни зарарли ва заҳарли моддалар билан тўлдирмаслик учун сезиларли даражада курашилмоқда.
Ҳозирги кунда ёшлар билан ишлаш жараёнида баъзи хатоликларга тизимли равишда йўл қўймоқдамиз. Буни кўпроқ ёшларнинг қизиқиши билан ҳисоблашмасдан ўз нуқтаи назаримиздан келиб чиқиб уларга таълим-тарбия беришда кўришимиз мумкин.
Ўзбекистон мустақилликка эришганидан кейинги даврларда мактаб таълимига катта эътибор берила бошлади.
Ҳафта охирлаши билан одатдагидек ота-онамни кўргани Бекобод сари йўл олдим. Манзил олис, кеч тушиб улгурган, атроф зим-зиё.
Ёз мавсумида буғдой ўримидан бўшаган ер майдонларига ўт қўйилиши сабабли унумдорликнинг пасайиши фермер ҳамда деҳқонларимизга аввалдан уқтириб келинса-да, афсуски, бу каби ишлар учраб турибди.
Бугун инсоният янги таҳдидлар олдида турибди. Ер шари аҳолиси кўпайишда давом этяпти, табиий ресурслар захираси эса муттасил равишда қисқармоқда.
Табиат муҳофазасига қаратилган саъй-ҳаракатлар бугун ёки эртага бирданига ўз натижасини кўрсатмайди. Бунинг учун йиллар керак. Вақт ўтиши билан табиат яшнашига қўшган кичик ҳиссангиз бутун атроф муҳитдаги бетакрор ўзгаришлар билан ўзини кўрсатади. Аммо экологияни яхшилаяпмиз, одамлар тоза ҳаводан нафас олиши учун кўп ишларни қиляпмиз, деган иддао билан кўзбўямачилик қилинган бўлса-чи? Афсуски, бунинг ҳам аянчли оқибати йиллар ўтгандан сўнггина сезилади.
Кейинги ўттиз йил ичида ўзбек матбуоти нималарга эриша олди? «Эришилган»лардан ким кўпроқ манфаат кўрди?
Бу қайси давлатда қандай тўхтaтилaди?
Иқлим ўзгаряпти, ўзгарганда ҳам жуда юқори суръатда ўзгаряпти. Буни Ўзбекистон мисолида ўртача йиллик ҳаво ҳарорат қийматларининг ўтмишга нисбатан кескин исиб кетаётганида кўриш мумкин.
Эндиликда ерларни талон-торож қилиш, ўзбошимчалик билан эгаллаш, ноқонуний сотишга чек қўйилади.
Халқ таълими вазирлиги 15 июндан бошлаб мамлакатимиз умумтаълим мактабларига 2021-2022 ўқув йили учун 1-синфга қабул бошланиши ҳақида эълон қилди.
Айтиб қўяй, энди камбағалэм ассиз!..
Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, Ўзбекистонда минимал истеъмол харажатларининг миқдори 440 минг сўм этиб белгиланибди. Бу ҳақда Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги хабар берди.
Хориижий мамлакатларда кенг нишонланадиган, арчасиз ўтмайдиган «Рождество» 31 декабрь куни Янги йил байрамига уланиб кетади. Ҳар бир хонадон арча ясатади, чироқлар билан уйи атрофини безатади.
Латвиянинг Рига шаҳри марказида бутунлай қайта ишланадиган чиқиндилар – пластмасса, шиналар, электр чироқлардан ясалган ноодатий 9 метрлик арча ўрнатилди.
Жисми ва руҳи соғлом бўлган одамгина том маънода ўзини бахтли ҳис эта олади. Негаки, инсон учун энг катта бахт ва бойлик саломатлигидир.
Рақамли иқтисодиёт трансформацияси шароитида «Сервис давлат» тизими давлат хизматларини кўрсатиш самарадорлигига қандай таъсир кўрсатаётгани, уларни нафақат қулай, балки экологик жиҳатдан ҳам тозароқ қилиш масаласи айниқса долзарбдир.
«Телевизорни пасайтир!», «Секинроқ гапир, бақирма!», «Шовқин солма!», «Деразани ёп, жудаям шовқин!..»
Мамлакатимизда аҳолининг автомобилдан фойдаланиши муттасил ўсаётгани яхши кўрсаткич албатта. Бироқ, бу ўз навбатида янги экологик ва иқтисодий муаммоларни вужудга келтирмоқда. Шулардан бири – автомобиль шиналари чиқиндиларини утилизация қилиш масаласидир.
Бугун дунё аҳли табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш экологик барқарорликнинг асоси эканини якдиллик билан эътироф этмоқда. Юртимизда бу борада янги ислоҳотлар жорий этилаётгани мамалакат равнақи учун долзарб қадам сифатида қараляпти.
Биз ўзимизни «болажон халқ» деб биламиз. Фарзандимизнинг кулгусидан олам чароғон бўлишига, унинг беғубор нигоҳидан қалбларимиз эришига ишонамиз. Ҳар бир болани «жигарбандим», «кўзимнинг оқу қораси» дея ардоқлаймиз. Аммо шу муқаддас туйғулар пардаси ортида аччиқ ва шафқатсиз ҳақиқат яшириниб ётганини тан олиш вақти келмадими?
