Шанба
13-Декабр 2025
Сигирсимонлар оиласига мансуб, сайёрамиздаги энг ноёб жониворлардан бири – саолдир. Бу янги тур 1992 йилда Вьетнамнинг шимоли-ғарбий қисмида уч жуфт саол топилганда кашф этилди. XX асрда мазкур сут эмизувчининг кашф этилиши фанда катта янгилик бўлди.
Саол – ноёб ва кам ўрганилган ҳайвон бўлиб, аниқ сони маълум эмас. Уларнинг қандай ҳаёт кечириши ва қандай кўпайиши ҳозиргача сир бўлиб қолмоқда.
Саолни тутқунликда кўпайтиришга уринишларнинг бари самарасиз бўлиб, ушбу жонзотларнинг ўлими билан якунланди. Шу боис олимлар ушбу ҳайвон йўқолиб кетмаслиги учун уларни тутқунликда кўпайтириш фикридан воз кечишди.
Бу ҳайвон Лаоснинг Вьетнам билан чегарадош ҳудудларидаги нам ва ўтиб бўлмас тропик ўрмонларда яшайди. Улар ўт ва барглар, шунингдек, ўсимликларнинг уруғлари ва мевалари билан озиқланади.
Саол одатда жамоавий тарзда эмас, балки якка оила бўлиб яшайди, кундузлари унинг фаоллиги янада ортади. Вояга етган саол танасининг узунлиги 180 сантиметр, бўйи 90 сантиметр, вазни эса 100 килограммгача етади.
Саолнинг юнги тўқ жигарранг бўлиб, юзида оқ рангли йўл-йўл чизиқлари бор. Бу жонзот ташқи томондан антилопа ёки кийикларга ўхшаб кетади. Саолда узунлиги 50 сантиметрга етадиган шохлар мавжуд бўлиб, бу жонивор ёввойи табиат қўйнида 8 ёшдан то 11 ёшгача яшаши аниқланган.
Саоллар ҳозирги кунда фанда жуда ноёб ҳайвонлар саналиб, улар йўқ бўлиш арафасида турибди. Табиатда бу турнинг тахминан бир неча юзтаси қолган.
Иқтисодиётни юксалтириш, аҳоли турмушини яхшилаш, озиқ-овқат хавфсизлигига эришиш фидокорона ва машаққатли касб эгалари – деҳқон, фермер, боғбон, чорвадор, сувчи, агроном ва механизаторлар меҳнати орқали барпо этилади. Уларнинг матонатли меҳнати туфайли эл дастурхони ҳамиша тўкис бўлади.
Батафсил
«Иссиқ жоннинг иситмаси бор» деганларидек бирор енгилроқ хасталик етса дарров дорихонага югурамиз ва сотувчининг маслаҳати билан ҳам укол-дорилар олиб келиб қўшни ҳамширани чақирамиз.
Батафсил
Қорақалпоғистон Республикасида жойлашган «Жанубий Устюрт» миллий табиат боғида ҳар йили куз ва баҳор мавсумида қушлар, ҳайвонлар ва ўсимликларнинг соноғи амалга оширилади.
Батафсил
Иқтисодиётни юксалтириш, аҳоли турмушини яхшилаш, озиқ-овқат хавфсизлигига эришиш фидокорона ва машаққатли касб эгалари – деҳқон, фермер, боғбон, чорвадор, сувчи, агроном ва механизаторлар меҳнати орқали барпо этилади. Уларнинг матонатли меҳнати туфайли эл дастурхони ҳамиша тўкис бўлади.
«Иссиқ жоннинг иситмаси бор» деганларидек бирор енгилроқ хасталик етса дарров дорихонага югурамиз ва сотувчининг маслаҳати билан ҳам укол-дорилар олиб келиб қўшни ҳамширани чақирамиз.
Қорақалпоғистон Республикасида жойлашган «Жанубий Устюрт» миллий табиат боғида ҳар йили куз ва баҳор мавсумида қушлар, ҳайвонлар ва ўсимликларнинг соноғи амалга оширилади.
CITES иштирокчи давлатларининг 20-конференцияси доирасида «Табиат лойиҳалари: биохилма-хилликни сақлаш учун ўрмонларнинг экологик таснифи» мавзусида параллель тадбир ўтказилди.
Ўз вазифамга кўра қўриқхона ҳудудини назорат қилиб айланиб юрарканман, икки томонини бутазорлар қоплаган тор сўқмоқлардан бирида икки ноёб қушнинг қанотларини кенг ёйиб рақсбоп ҳаракатлар қилаётганини кўриб қолдим. Панароққа ўтиб дурбинда эътибор билан кузатдим. Бу ер юзида тобора камайиб бораётган ноёб йўрға тувалоқ экан.
