Табиат      Бош саҳифа

Боғга фойдали хонқизи

Баҳор боғбонлар учун энг муҳим палла. Боиси дарахтларнинг уйғониши, куртак ёзиши, гуллаши айни шу фаслда кечади. Бу ёз ва куз ойларида олинадиган ҳосилнинг кам ёки кўплигини белгиловчи муҳим даврдир. Айни шу даврда дарахт гулларига зарар етмаса, яхши чангланса дастурхонларимиз сархил меваларга тўлади, бозорларда арзончилик, мўл-кўлчилик бўлади. Айнан чангланиш жараёни ўсимлик ҳосилида муҳим жараён ва буни кўплар аҳамият қаратмайдиган майда ҳашаротлар бажаради.

Боғга фойдали хонқизи

Бугун боғимиз учун фойдали бўлган ҳашаротлардан бири, хонқизи ҳақида ҳикоя қиламиз.

Болалигимда мен ҳам бошқа қизлар каби гулларга қўнган хонқизини ушлардим, қўлимда ўрмалаб бармоқларим устига келганида “хонқизи уч, уч” дея учишга ундардим. Ўшанда бу ҳашарот гул баргларига йиқилиб тушганидан учмаяпти деб ўйлаб, гўёки унга ёрдам берардим. Аслида эса 4-9 мм узунликдаги хонқизи озуқа илинжида келганни тушунмасдим.

Маълумотларга кўра, хонқизи номи унинг қизил танаси устида еттита қора нуқталари борлиги учун берилган. Вояга етган ҳашарот очиқ жойларда, масалан, кўкатлар ёки қуруқ ўтлар остида қишлайди. Баҳорда, личинка қўяди, ва тухум личинкалари аста секин ривожланади ва охири ўз рангини олади. Шундан сўнг фаол равишда шира ва бошқа зарарли ҳашаротлар билан озиқланади. Шу сабабли баъзи боғбонлар уларни боғга қўйиб юборади ва зараркунандалар билан экологик хавфсиз усулда курашади. Бироқ қўйиб юборилган бу жонзотлар кейинчалик шу боғда қолиши ёки бошқа жойга учиб кетишини назорат қилиб бўлмайди.

Тадқиқотлар ҳар битта хонқизи кунига 50-60 тагача ўсимликка тушган шира томчиларини истеъол қилиши мумкинлигини кўрсатган. Умри давомида хонқизи беш мингдан ортиқ шира ейиши мумкин экан. Бундан ташқари, улар қуртларни, баргларга шикаст етказувчи бошқа зараркунандаларни ҳам боғдан тозалайдилар. Яхши томони бу ҳашарот личинкаси ривожланиш давомида ҳам ўсимликка зарар етказмайди. Яна бир маълумот, хонқизини бошқа йиртқичроқ тур ҳашаротлар ея олмайди, сабаби улар ўзидан ёқимсиз ҳид таратиб ҳимояланади.

Агар боғингизда турли ўсимлик ва гуллар кўп бўлса бу хонқизиларни ўзига жалб қилади ва табиийки сизнинг фойдангизга хизмат қилади.




Ўхшаш мақолалар

Ўзбекистон учун биринчи марта  комплекс тизим яратилди

Ўзбекистон учун биринчи марта комплекс тизим яратилди

🕔10:58, 04.12.2025 ✔37

CITES иштирокчи давлатларининг 20-конференцияси доирасида «Табиат лойиҳалари: биохилма-хилликни сақлаш учун ўрмонларнинг экологик таснифи» мавзусида параллель тадбир ўтказилди.

Батафсил
Рақсга  уста  йўрға тувалоқлар

Рақсга уста йўрға тувалоқлар

🕔10:53, 04.12.2025 ✔26

Ўз вазифамга кўра қўриқхона ҳудудини назорат қилиб айланиб юрарканман, икки томонини бутазорлар қоплаган тор сўқмоқлардан бирида икки ноёб қушнинг қанотларини кенг ёйиб рақсбоп ҳаракатлар қилаётганини кўриб қолдим. Панароққа ўтиб дурбинда эътибор билан кузатдим. Бу ер юзида тобора камайиб бораётган ноёб йўрға тувалоқ экан.

Батафсил
Чўл бағридаги мўъжизавий  маскан

Чўл бағридаги мўъжизавий маскан

🕔15:45, 27.11.2025 ✔40

Сир эмаски, бир неча йиллардан буён мамлакатимизда экотуризмни ривожлантириш ҳақида кўп гапирилиб келинмоқда.

Батафсил
Ҳаммасино кўриш

Сонларни танлаш

Пайшанба, 30-Декабр  
52 51 50 49 48 47 46
45 44 43 42 41 40 39
38 37 36 35 34 33 32
31 30 29 28 27 26 25
24 23 22 21 19 18 17
16 15 14 11 10 9 8
7 6 5 4 3 2 1

Ҳаммасини кўриш 

Кўп ўқилганлар

  • Ўзбекистон учун биринчи марта  комплекс тизим яратилди

    Ўзбекистон учун биринчи марта комплекс тизим яратилди

    CITES иштирокчи давлатларининг 20-конференцияси доирасида «Табиат лойиҳалари: биохилма-хилликни сақлаш учун ўрмонларнинг экологик таснифи» мавзусида параллель тадбир ўтказилди.

    ✔ 37    🕔 10:58, 04.12.2025
  • Рақсга  уста  йўрға тувалоқлар

    Рақсга уста йўрға тувалоқлар

    Ўз вазифамга кўра қўриқхона ҳудудини назорат қилиб айланиб юрарканман, икки томонини бутазорлар қоплаган тор сўқмоқлардан бирида икки ноёб қушнинг қанотларини кенг ёйиб рақсбоп ҳаракатлар қилаётганини кўриб қолдим. Панароққа ўтиб дурбинда эътибор билан кузатдим. Бу ер юзида тобора камайиб бораётган ноёб йўрға тувалоқ экан.

    ✔ 26    🕔 10:53, 04.12.2025
  • Чўл бағридаги мўъжизавий  маскан

    Чўл бағридаги мўъжизавий маскан

    Сир эмаски, бир неча йиллардан буён мамлакатимизда экотуризмни ривожлантириш ҳақида кўп гапирилиб келинмоқда.

    ✔ 40    🕔 15:45, 27.11.2025
  • Бургут  фарзандларига  қандай қилиб ота танлашини биласизми?

    Бургут фарзандларига қандай қилиб ота танлашини биласизми?

    Табиат сир-синоатларга тўла. Она бургутларнинг бўлажак фарзандларига ота танлаш жараёни ҳам жуда ҳайратланарли кечади.

    ✔ 38    🕔 15:44, 27.11.2025
  • Табиатнинг  чегараси йўқ

    Табиатнинг чегараси йўқ

    Ўзбекистон ва Тожикистон мактаб ўқувчилари иштирокида «Зарафшон дарёси. Умумий экотизим – умумий ғамхўрлик» халқаро экомарафони ўтказилди.

    ✔ 88    🕔 15:30, 20.11.2025
Ҳаммасини кўриш 

Фойдали манбаалар