Қишлоғимизда Матти исмли бир акамиз бўларди. Асли исми Маткарим бўлиб қишлоқда унинг исмини қисқартиришиб Матти деб қўяқолишарди. Бу хоразмликларга хос одат бўлиб отабоболаримиздан ўтиб келаётган удум бўлганлиги учун ҳеч ким ҳафа бўлмасди.

Матти ака колхоз даврларида оддий тракторчи эдию, аммо пўрим кийиниб доим галстук тақиб юрарди. Тракторчи бўлса-да устига бирон гард юқтирмас, мабодо трактори бузилиб қолгудек бўлса, секин тракторидан тушиб эгнига эски комбинзонни кийар, қўлига қўлқопни илиб кейин тракторини тузатишга киришарди. Тузатиб бўлгач, кабинасида олиб қўйган сув билан қўлини совунлаб ювиб, тоза сочиққа артиб кейин янги кийимларини шошмасдан кийиб йўлига равона бўларди.

Билмаганлар уни асло тракторчимас, колхоз раиси деб ўйлашарди. Шунинг учун ҳам унга одамлар «Матти галстук» деб лақаб беришганди. Колхозлар тугатилиб Маткаримбой ҳам кўпчилик қатори, миниб юрган тракторни хусусийлаштириб олди. Сўнгра уни яхшигина пуллаб, бозордан бир минилган «жигули» сотиб олиб киракашлик қилиб одамларнинг узоғини яқин қила бошлади. Шунинг орқасидан рўзғорини тебратарди.

Ўша йиллари хивалик курсдошим ўғлига суннат тўйи қиладиган бўлиб оиламизни тўйга таклиф қилганди, аксига олиб машинам ҳам панд бериб ишим Матти галстукка тушди. Тўёнага битта гиламни галстукнинг машинасига тиқиб, қайдасан Хива, дея йўлга тушдик. Борсак тўйхона гавжум. Дўстимиз тўй ташвиши билан юрган эканми, ёнимизга хизматда юрган йигитлардан биттаси югуриб келдию, Матти акани кўриб вилоятнинг катталаридан биттаси шекилли деб ўйладими минг тавозеъ билан қўли кўксида, уни махсус катталар учун тайёрлаб қўйилган давра томон қўлтиғидан тутиб олди кетди. Мени эса менсимайроқ каттанинг шофёри бўлса керак, деб ўйлаб, шофёрлар ўтирган ҳаминқадарроқ даврага қўшиб қўйишди. – Сиз шу жойда ўтиратуринг бошлиғингиз чиққанда хабар берамиз, мана чой-нон бемалол ўтиринг, – деб шу кетишда тўй тугагунча кўриниш беришмади. Тўй тугаш арафасида курсдошим пайдо бўлиб: – Э, бу жойда нега ўтирибсиз дея ҳалиги дастёр йигитни чақириб койиган бўлди. Менга хабар беришинг керак эди, роса уятга қўйдинглар, – дея дакки бераётса, у ҳам: – Ака нима қилайлик, галстукли одам билан келганларига шофёри деб ўйлабмизда. Айб биздамас, айб галстукда, – деди кулиб. Шу-шу мабода Хивага борадиган бўлсам, албатта галстук тақиб борадиган бўлганман.

Болтабой Муҳаммад ҚУРБОН