Ош бўлмасин!..
Дошқозондаги ошдан қолган қоп-қора ёғни чўмичда пластик идишга қуяётган ошпазга «Буни нима қиласиз?» дея савол бердим. У «Шуниям билмайсанми?!» дегандай энса қотириб жавоб қайтарди:
БатафсилМаҳсулотлар таркибидаги пластик микрозарралар ва руҳий саломатлик ўртасидаги боғлиқлик бир қанча илмий ишларда исботланган.
Brain Medicine журналида чоп этилган тадқиқотда қайта ишланган шакари кўп, тўйинган ёғ ва натрийли маҳсулотларга эътибор қаратилди. Мисол учун, ширин ва газли ичимликлар, чипс шаклидаги газаклар, ширинликлар, яримтайёр маҳсулотлар ва бошқалар шулар жумласидандир. Тадқиқотчилар товуқли наггетсларни мисол сифатида келтиради – табиий товуқ филесига қараганда бир грамм наггетсда 30 баравар кўп пластик микрозарра мавжуд.
Оттава университети психиатрия клиникаси шифокори Николас Фабиано шундай дейди: «Барчамизни ташвишга солиши керак бўлган далиллар тобора кўпайиб бормоқда. АҚШ каби мамлакатларда ҳозирги вақтда юқори даражада қайта ишланган маҳсулотлар истеъмол қилинади. Кунлик рационнинг 50 фоиздан кўпроғини қайта ишланган, пластик микрозарралар мавжуд бўлган маҳсулотлар ташкил этади».
Шунингдек, у тадқиқотнинг ачинарли натижаларини эслатиб ўтди: «Бу зарралар гематоэнсефалик тўсиқ (мияни қон оқимидан ажратиб турадиган мембрана) орқали ўтиб, хавфли миқдорда тўпланиши мумкин».
Дошқозондаги ошдан қолган қоп-қора ёғни чўмичда пластик идишга қуяётган ошпазга «Буни нима қиласиз?» дея савол бердим. У «Шуниям билмайсанми?!» дегандай энса қотириб жавоб қайтарди:
БатафсилЎтган ҳафтада ҳукуматнинг тегишли қарорига мувофиқ рецепт билан бериладиган дориларни электрон рецепт асосида тайинлаш тартиби белгиланди.
БатафсилЗамонавий ҳаёт ритми биздан тезкорликни талаб қилаётгани бор гап. Улар орасида энг оммабопи – тез тайёрланадиган егуликлар (фаст-фуд) ва қайта ишланган саноат маҳсулотлари эканлиги ҳам ҳақиқат.
Батафсил