Барселонадаги ISGlobal институти томонидан Nature Medicine журналида чоп этилган тадқиқот натижаларига кўра 2023 йилда Европада 47 690 киши жазирама иссиқдан вафот этган. Шундай қилиб, ўтган йил охирги ўн йилликда иссиқдан ўлим бўйича иккинчи ўринни эгаллади. Фақат 2022 йилда бу кўрсаткич рекорд даражада бўлган – 60 мингдан ортиқ киши.
Грецияда бир миллион аҳолига иссиқлик туфайли 393 та ўлим ҳолати тўғри келади, ундан кейин Болгария – 229 ўлим, Италия – 209 ўлим ва Испания (175 ўлим) бормоқда. Тадқиқотчилар 2023 йил рекорд даражадаги энг иссиқ йил бўлиб, жанубий Европада ўлим даражаси энг юқори бўлганини аниқлади. Таққослаш учун, Германияда бундай ўлимлар сони ҳар миллион аҳолига 76 тани ташкил этади.
«Жазирама билан боғлиқ бу нохуш кўрсаткичлар жамиятларнинг бу асрда юқори ҳароратга қандай мослашганини кўрсатади. Сўнгги ёз фаслларида иссиқлик билан боғлиқ заифлик ва ўлим сезиларли даражада кўпайди, айниқса, кекса одамлар орасида», – дейди тадқиқот раҳбари Элиза Галло.
Ҳужжатда айтилишича, тадқиқотда Европанинг 35 мамлакатидаги ҳарорат ва ўлим кўрсаткичлари таҳлил қилинган. Ушбу қайд этилган ўлимларнинг ярмидан кўпи 2023 йил июль ўрталаридан августгача бўлган иссиқлик тўлқинлари пайтида содир бўлган. Масалан, ўша йилнинг 18 июлида Сицилияда 44 даража иссиқ қайд этилган ва ўша пайтда Грецияда ўрмон ёнғинлари авж олиб, бир неча кишининг ҳаётига зомин бўлган.
Тадқиқот муаллифларининг таъкидлашича, соғлиқни сақлашни яхшилаш, эрта огоҳлантириш тизимлари, алоқани яхшилаш ва меҳнатни муҳофаза қилиш соҳасидаги ўзгаришлар каби мослашув чораларисиз бундай ўлимлар сони 80 фоизга кўп бўлади. ISGlobal, шунингдек, техноген глобал исиш туфайли иссиқлик билан боғлиқ ўлим ҳолатлари кўпайишини таъкидлади.
Ўзбекистонда чиқиндидан ёқилғи олиш бўйича янги лойиҳа амалга оширилади
🕔15:54, 26.06.2025
✔42
Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги томонидан Саудия Арабистонининг «Vision International Investment» (VIIC) ва Франциянинг «Suez international» компаниялари билан ҳамкорлик тўғрисида битим имзоланди.
Батафсил
Океанлардаги 20 миллиард тонна пластик чиқиндини йиғиб олиш мумкин
🕔15:54, 26.06.2025
✔38
Боян Слат ҳақида эшитганмисиз? У атроф-муҳитни асраш бўйича оламшумул ихтироларга қўл урган. Ўйлайманки, унинг кўплаб ишлари экофаол ёшлар учун қизиқарли ва намуна бўлади.
Батафсил
Қачондир Ер яшаш учун яроқсиз бўлиб қолиши мумкинми?
🕔16:13, 17.04.2025
✔98
Олимлар Ер сайёрасида ҳаёт қанчалик узоқ давом этишини тадқиқ қилиб, ҳайратланарли хулосага келишди. Натуре Геосcиэнcе журналида эълон қилинган мақолага кўра, Ердаги кислород захиралари аста-секин йўқолиб, тахминан бир миллиард йилдан зиёдроқ вақтдан кейин сайёрамиз яшаш учун мутлақо яроқсиз бўлиб қолади.
Батафсил