Душанба
08-Декабр 2025
Бугун ер юзида қарийб 1,1 миллиард киши турли даражадаги сув танқислигидан азият чекмоқда. Глобал иқлим ўзгариши натижасида сўнгги 50-60 йил давомида биргина Марказий Осиёда музликлар майдони таҳминан 30 фоизга қисқарган.
Шу билан бирга, Ўзбекистон «Сув стресси»дан азият чекаётган давлатлар рейтингида 164 мамлакат орасида 25-ўринни эгаллаган. Бу «юқори даражада сув танқислигига учраган» давлатлар қаторидамиз деганидир.
Мана шундай шароитда мавжуд сув манбаларидан, жумладан қор ва ёмғир сувларидан самарали фойдаланиш энг мақбул ечимлардан бири ҳисобланади.
Мамлакатимизда ёғингарчиликнинг ўртача йиллик ҳажми 186 мм.ни, хусусан, мамлакатнинг адир ва тоғолди қисмларида 300-550 мм.ни ташкил этади. Тоғли ҳудудларда эса янада юқори – 800-900 мм.гача етиб, 70-90 кунгача ёғингарчилик кузатилади. Ҳисоб-китобларга кўра, 1 квадрат метр том сатҳидан ўрта ҳисобда 186 литрга тенг ёмғир сувини тўплаш мумкин.
Ёмғир сувидан фойдаланиб, бир киши кунига ўртача 71 литргача ичимлик сувни тежаши мумкин.
Айни вақтда юртимизда бир кишининг кунлик ўртача сув сарфи 130 литрни ташкил этади. Агар биз ҳозир тоза ичимлик сув сарфлаётган ишлаб чиқариш жараёнлари, маиший, уй-хўжалиги, автомобилларни ювиш кабилар ёғингарчилик суви ҳисобидан бўлса, мамлакат бўйича сезиларли миқдорда тоза ичимлик сув тежалади.
Мисол учун, Туркияда 2 минг квадрат метрдан ортиқ кўп қаватли уйлар ҳамда янги қурилаётган биноларда ёмғир сувини йиғиш тартиби белгиланган. Германиянинг Франкфурт аэропортида йиғилган ёмғир суви аэропортнинг кўкаламзорлаштирилган ҳудудларининг 60 фоизини суғориш ва техник сув ўрнини қоплаш имконини беради. Австралияда ёмғир суви шаҳарларда 9 фоиз, шаҳардан ташқарида 63 фоиз сувга бўлган талабни қондиради.
Ёмғир сувларини тўплаш одамларнинг сувга бўлган муносабатини ўзгартиради. Ҳар бир юртдошимиз йиғилган сувни тежашга ҳаракат қилса, миллионлаб кубометр беҳуда йўқотилаётган қимматбаҳо ресурс тежалади.
Шу боис, Ўзбекистон Экологик партияси мамлакатимизда ёмғир сувларидан фойдаланиш тизимини жорий этиш бўйича дастур қабул қилишни таклиф этади. Партиямиз бу борадаги таклифларини ишлаб чиқиб, Ҳукуматга тақдим этади.
Ўзбекистон Экологик партияси
Марказий Кенгаши Матбуот хизмати
Сўнгги кунларда Тошкент шаҳри ва атрофида кузатилаётган ҳаво ифлосланиши даражаси жамоатчиликда чуқур ташвиш уйғотмоқда. Пойтахт аҳолисини ҳақли равишда хавотирга солаётган бу ҳолат тезкор ва мувофиқлаштирилган ҳаракатларни талаб этади.
Батафсил
Беш ёшли Азизбек қишда ҳам, ёзда ҳам тез-тез шамоллайди, йўталади, аксиради.
Батафсил
Ўзбекистон Париж битимига мувофиқ ўзининг 3-Миллий миқёсда белгиланадиган ҳиссасини (ММБҲ 3.0) эълон қилди. Миллий шароитлар ва имкониятларни инобатга олган ҳолда, Ўзбекистон Республикаси «2010 йил даражасига нисбатан 2035 йилгача ялпи ички маҳсулот бирлигига тўғри келадиган иссиқхона газлари ташламалари (яъни уларнинг интенсивлиги)ни 50 фоизга камайтириш» мажбуриятини олди.
Батафсил
Сўнгги кунларда Тошкент шаҳри ва атрофида кузатилаётган ҳаво ифлосланиши даражаси жамоатчиликда чуқур ташвиш уйғотмоқда. Пойтахт аҳолисини ҳақли равишда хавотирга солаётган бу ҳолат тезкор ва мувофиқлаштирилган ҳаракатларни талаб этади.
Беш ёшли Азизбек қишда ҳам, ёзда ҳам тез-тез шамоллайди, йўталади, аксиради.
Ўзбекистон Париж битимига мувофиқ ўзининг 3-Миллий миқёсда белгиланадиган ҳиссасини (ММБҲ 3.0) эълон қилди. Миллий шароитлар ва имкониятларни инобатга олган ҳолда, Ўзбекистон Республикаси «2010 йил даражасига нисбатан 2035 йилгача ялпи ички маҳсулот бирлигига тўғри келадиган иссиқхона газлари ташламалари (яъни уларнинг интенсивлиги)ни 50 фоизга камайтириш» мажбуриятини олди.
Аму-Қашқадарё ирригация тизимлари ҳавза бошқармасига қарашли Қашқадарё вилоят сув хўжалиги тарихи музейи биносида Ўзбекистон Экологик партияси Қашқадарё вилоят кенгаши томонидан талабалар билан учрашув ўтказилиб, музей кўргазмалари билан таништирилди.
Саноат корхоналари мамлакатда иқтисодий тараққиётнинг бош омили саналади. Уларда минглаб элдошларимиз меҳнат қилар экан, биринчи навбатда ўз оиласи фаровонлигини таъминлаётганидан мамнун, албатта.
