Душанба
08-Декабр 2025
Қорақалпоғистондаги Жилтирбас кўли халқаро аҳамиятга эга бўлган сувли-ботқоқли ерлар рўйхатига киритилди. Бу ҳақда Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазири Азиз Абдуҳакимов CMS COP-14 матбуот анжуманида маълум қилди.
«Рамсар конвенцияси котибияти бизга Ўзбекистоннинг бешинчи табиий объекти – Қорақалпоғистондаги Жилтирбас кўлини халқаро аҳамиятга эга бўлган сувли-ботқоқли ерлар рўйхатига киритилгани тўғрисидаги сертификат берди. Яқинда рўйхатга тўртинчи объект – Судоче кўллари тизими киритилганини ҳисобга олсак, бу барчамиз учун катта воқеа, – деди А.Абдуҳакимов. – Бу Ўзбекистон ҳукумати ва давлатимиз раҳбари томонидан экология ва табиий ҳудудларни муҳофаза қилиш соҳасига қаратилаётган юксак эътибор натижасидир».
Бешинчи объектни Рамсар рўйхатига киритиш бўйича ишлар Экология вазирлиги томонидан 1,5 йил давомида амалга оширилди. Табиий объектнинг ўзи 15 йил давомида ўрганилган.
Жилтирбас кўли – Орол денгизининг собиқ қўлтиғи. Денгиз сатҳи кескин пасайгач, у ажралиб чиқди ва табиий манба – Амударё сувлари билан озиқланди, бу эса Жанубий Орол денгизининг маҳаллий фаунасини сақлаб қолди.
Сўнгги йиллардаёқ қўшимча суғориш каналлари қазилган бўлиб, улар фақат сув сатҳини фаунанинг ўзгаришига таъсир қилмасдан ушлаб туради.
Кўл минтақадаги Орол денгизининг қуриган тубида ҳосил бўладиган туз ва чанг бўронларини ушлаб турувчи тўсиқлардан бири ҳисобланади.
Оролбўйи минтақасида Жилтирбас халқаро миқёсда кам учрайдиган қушлар учун ҳам, Ўрта Осиё чўлларининг биологик хилма-хиллиги, шу жумладан, зич қамиш ва буталар, шўр ботқоқликлар, каналлар ва чўллар учун ҳам уя қуриш ва миграция даврларида катта аҳамиятга эга. Бундан ташқари, кўл Оролбўйи ҳудудига хос ноёб балиқ турларининг яшаш жойи ҳисобланади.
Бугунга қадар Ўзбекистоннинг тўртта объекти: Денгизкўл кўли (2001), Арнасой кўллар тизими (2008), Тўдакўл ва Қуйимозор сув омборлари (2020), Судоче кўллари тизими халқаро аҳамиятга эга бўлган Рамсар сувли-ботқоқли ерлар рўйхатига киритилган эди. Бу ҳудудларнинг умумий майдони 674,4 минг гектарни ташкил этади.
Сўнгги кунларда Тошкент шаҳри ва атрофида кузатилаётган ҳаво ифлосланиши даражаси жамоатчиликда чуқур ташвиш уйғотмоқда. Пойтахт аҳолисини ҳақли равишда хавотирга солаётган бу ҳолат тезкор ва мувофиқлаштирилган ҳаракатларни талаб этади.
Батафсил
Беш ёшли Азизбек қишда ҳам, ёзда ҳам тез-тез шамоллайди, йўталади, аксиради.
Батафсил
Ўзбекистон Париж битимига мувофиқ ўзининг 3-Миллий миқёсда белгиланадиган ҳиссасини (ММБҲ 3.0) эълон қилди. Миллий шароитлар ва имкониятларни инобатга олган ҳолда, Ўзбекистон Республикаси «2010 йил даражасига нисбатан 2035 йилгача ялпи ички маҳсулот бирлигига тўғри келадиган иссиқхона газлари ташламалари (яъни уларнинг интенсивлиги)ни 50 фоизга камайтириш» мажбуриятини олди.
Батафсил
Сўнгги кунларда Тошкент шаҳри ва атрофида кузатилаётган ҳаво ифлосланиши даражаси жамоатчиликда чуқур ташвиш уйғотмоқда. Пойтахт аҳолисини ҳақли равишда хавотирга солаётган бу ҳолат тезкор ва мувофиқлаштирилган ҳаракатларни талаб этади.
Беш ёшли Азизбек қишда ҳам, ёзда ҳам тез-тез шамоллайди, йўталади, аксиради.
Ўзбекистон Париж битимига мувофиқ ўзининг 3-Миллий миқёсда белгиланадиган ҳиссасини (ММБҲ 3.0) эълон қилди. Миллий шароитлар ва имкониятларни инобатга олган ҳолда, Ўзбекистон Республикаси «2010 йил даражасига нисбатан 2035 йилгача ялпи ички маҳсулот бирлигига тўғри келадиган иссиқхона газлари ташламалари (яъни уларнинг интенсивлиги)ни 50 фоизга камайтириш» мажбуриятини олди.
Аму-Қашқадарё ирригация тизимлари ҳавза бошқармасига қарашли Қашқадарё вилоят сув хўжалиги тарихи музейи биносида Ўзбекистон Экологик партияси Қашқадарё вилоят кенгаши томонидан талабалар билан учрашув ўтказилиб, музей кўргазмалари билан таништирилди.
Саноат корхоналари мамлакатда иқтисодий тараққиётнинг бош омили саналади. Уларда минглаб элдошларимиз меҳнат қилар экан, биринчи навбатда ўз оиласи фаровонлигини таъминлаётганидан мамнун, албатта.
