Шанба
13-Декабр 2025
Гелий
Бу газ коинотда энг кўп тарқалган иккинчи элемент, ундан фақат водород кўпроқ тарқалган.
Айнан шу икки элементдан юлдузлар, газ гигантлари, туманликлар ҳосил бўлади. Аммо, у Ер атмосферасида узоқ вақт қола олмайди, чунки унинг массаси жуда кичик (гелий билан тўлдирилган идиш учиб кетади).
2010 йилда гелий бўйича тадқиқотлари учун Нобель мукофотига сазовор бўлган кимёгар Роберт Ричардсон захиралар тугаб бораётганидан огоҳлантирди. У бу газ тахминан ўттиз йилга етишини башорат қилган.
Гелий тиббий асбоб-ускуналар ишлаб чиқариш учун керак. Хусусан, МРИ аппаратларини совутиш, оптик толалар, микрочиплар ва бошқа кўплаб муҳим нарсаларни яратиш учун жуда зарур. Шунинг учун уни шарларга қуйиб бефойда совуриш ақлсизлик.
Қум
Албатта, сайёрамизда етарли миқдорда қум бор-ку дейишингиз мумкин. Аммо, аслида ундай эмас. Қум шунчалик камки, БМТ 2022 йилги мунтазам ҳисоботида буни маълум қилди.
Ташкилот ҳисоботига кўра, ҳар йили тахминан 50 миллиард тонна қум ва шағал ишлатилади – бу Ер сайёраси атрофида кенглиги 27 метр ва баландлиги 27 метр бўлган девор қуриш учун етарли. Бу шунчаки ақл бовар қилмайдиган миқдор!
Қум сайёрада сувдан кейин иккинчи энг кўп ишлатиладиган ресурсдир. Унга талаб нефт ва газдан кўра ҳам кўпроқ. Қум бетон, асфальт ва шиша яратиш учун керак – бусиз инсоният қурилиш материалларига эга бўлмайди, улар қазилмаларга ўтишлари керак.
Иқтисодиётни юксалтириш, аҳоли турмушини яхшилаш, озиқ-овқат хавфсизлигига эришиш фидокорона ва машаққатли касб эгалари – деҳқон, фермер, боғбон, чорвадор, сувчи, агроном ва механизаторлар меҳнати орқали барпо этилади. Уларнинг матонатли меҳнати туфайли эл дастурхони ҳамиша тўкис бўлади.
Батафсил
«Иссиқ жоннинг иситмаси бор» деганларидек бирор енгилроқ хасталик етса дарров дорихонага югурамиз ва сотувчининг маслаҳати билан ҳам укол-дорилар олиб келиб қўшни ҳамширани чақирамиз.
Батафсил
Қорақалпоғистон Республикасида жойлашган «Жанубий Устюрт» миллий табиат боғида ҳар йили куз ва баҳор мавсумида қушлар, ҳайвонлар ва ўсимликларнинг соноғи амалга оширилади.
Батафсил
Иқтисодиётни юксалтириш, аҳоли турмушини яхшилаш, озиқ-овқат хавфсизлигига эришиш фидокорона ва машаққатли касб эгалари – деҳқон, фермер, боғбон, чорвадор, сувчи, агроном ва механизаторлар меҳнати орқали барпо этилади. Уларнинг матонатли меҳнати туфайли эл дастурхони ҳамиша тўкис бўлади.
«Иссиқ жоннинг иситмаси бор» деганларидек бирор енгилроқ хасталик етса дарров дорихонага югурамиз ва сотувчининг маслаҳати билан ҳам укол-дорилар олиб келиб қўшни ҳамширани чақирамиз.
Қорақалпоғистон Республикасида жойлашган «Жанубий Устюрт» миллий табиат боғида ҳар йили куз ва баҳор мавсумида қушлар, ҳайвонлар ва ўсимликларнинг соноғи амалга оширилади.
CITES иштирокчи давлатларининг 20-конференцияси доирасида «Табиат лойиҳалари: биохилма-хилликни сақлаш учун ўрмонларнинг экологик таснифи» мавзусида параллель тадбир ўтказилди.
Ўз вазифамга кўра қўриқхона ҳудудини назорат қилиб айланиб юрарканман, икки томонини бутазорлар қоплаган тор сўқмоқлардан бирида икки ноёб қушнинг қанотларини кенг ёйиб рақсбоп ҳаракатлар қилаётганини кўриб қолдим. Панароққа ўтиб дурбинда эътибор билан кузатдим. Бу ер юзида тобора камайиб бораётган ноёб йўрға тувалоқ экан.
