Тозалик ва озодалик ойлиги Поклик – иймондандир
Бугун кўчаларимизда, боғ ва маҳаллаларда ободонлаштириш ишлари авжида. Бу манзара ўтмишдаги гўзал анъаналарни ёдга солади.
БатафсилБаъзида сизни ҳам ғалати бир ҳолат қийнайдими: қачондир шу ерда бўлгансиз, ҳозир айтилаётган гапларни илгари ҳам эшитгансиз. Воқеа бор бўйича қайта такрорланаётгандай, гўё.
Бу феномен фанда дежавю деб аталади. Дежавю феноменини юзлаб олимлар ўрганганига қарамай, унинг юзага келиши бўйича ҳамон бир тўхтамга келингани йўқ.
Хотиралар қоришувими?
Неврологлар дежавю феномени миянинг маълумотларни сақлашга жавоб берувчи қисми — гиппокамп фаолиятининг бузилиши билан алоқадор эканини таъкидлайди. Инсон хотираси шундай тузилган: у эслаб қолаётган ҳодисасини бир қанча маълумотлар билан қоришиқ ҳолда хотирага муҳрлайди. Масалан, ўша ҳодиса юз бераётганда ҳаво қандай бўлгани, куннинг қайси қисми экани, товуш ва оҳанглар...
Стресс, ақлий зўриқиш ва ҳатто магнит бўронлар сабаб соғлом одам хотирасидаги маълумотлар чалкашиб кетади. Масалан, яхлит ҳолда сақланаётган ахборотнинг бир қисми бошқа хотиралар билан қоришиши мумкин. Натижада, содир бўлаётган ҳодисадаги қайсидир элемент илгари ҳам юз бергани боис, бутун бошли ҳолат такрорланаётгандек туюлади.
Тушми ё ўнг?
Психологларнинг фикрича, дежавю туш кўриш билан боғлиқ. «Уйқу вақтида мия юз минглаб вазиятларни моделлаштиради. Улардан айримлари бирор жиҳати билан реалликда юз бераётган вазиятга яқин бўлиши мумкин. Эсда ёрқин қолмаган бўлса-да, онг остида сақланаётган тушнинг реалликка яқинлашиши дежавю феноменини пайдо қилади», дейди мутахассислар.
Яна бир тахмин: дежавю миянинг вақтни белгилаш функцияси бузилиши билан боғлиқ. Яъни, мия айни дамда юз бераётган ҳодисани эски вақт билан «қайд қилади». Оқибатда бу ҳолат иккита ҳодиса сифатида қабул қилинади ва воқеа биринчи марта юз бераётган бўлишига қарамай, такрорланаётгандек туюлади.
Бугун кўчаларимизда, боғ ва маҳаллаларда ободонлаштириш ишлари авжида. Бу манзара ўтмишдаги гўзал анъаналарни ёдга солади.
БатафсилМамлакатимизда жорий йилнинг июнь-июль ойларида учта веб-платформа ва бир нечта ижтимоий тармоқ ўрганилганда 17 турдаги – жами 1300 дан ортиқ ҳайвонлар таклиф қилинган 544 та онлайн эълон қайд этилган.
БатафсилМамлакатимиздаги ҳар бир идора ва ташкилот фаолиятига баҳо берганда биринчи галда унинг халқ билан мулоқоти, муаммоларни ўрганиш ва уларни бартараф қилишдаги саъй-ҳаракатига эътибор қаратилади.
Батафсил