Наъматакнинг «тиканак дармон» деб аталиши бежиз эмас. Ҳеч бир ўсимлик ўзининг парҳезбоп, косметик ва даволовчи хусусияти билан наъматакка тенглашолмайди.
Даволовчи хусусияти
Наъматак меваси таркибида организм учун зарур бўлган қанд, пектинлар, ошловчи моддалар, органик кислоталар мавжуд. Бу мева А, С, Е, К ва В гуруҳ дармондориларига, ликопин ва эфир мойларига бой. Таркибида қора смородинага қараганда 10 баробар, лимонга қараганда 50 баробар кўп аскорбинка кислотаси мавжуд. Шу боис наъматак дамламаси шамоллашни бартараф этувчи энг яхши ичимлик ҳисобланади. У соғлиқни умумий мустаҳкамлайди ва фаолликни оширади.
Бундан ташқари, меваси таркибида кўплаб калий тузлари, темир, фосфор, кальций, магний бўлиб, у иммунитетни кўтаришга, организм курашувчанлигини оширишга хизмат қилади. Р ва К дармондорилари ҳужайраларнинг қайта тикланишини таъминлайди.
Наъматак моддалар алмашинувини меъёрлаштиришда ҳам тенгсиз. Пешоб ҳайдовчи ва терлатувчи хусусияти билан буйрак ишини яхшилайди. Тез-тез наъматак дамламасидан ичиб туриш, сафро ажралишини рағбатлантириб, жигар ва ошқозон-ичак трактини бир маромга туширади.
Энг яхши косметолог
Наъматак терини ташқи таъсирдан ҳимоялаш ва оқартириш хусусиятига эга. Мева экстракти тери гиперпигментациясида (терида туғма ёки ҳар хил касалликлардан кейин доғларнинг пайдо бўлиши) яхши наф беради.
Ёғи мураккаб таркибга эга: юмшатувчи ва яраларни тез битирувчи восита сифатида қадрланади. Шунинг учун ундан гигиеник лаб бўёғи, юз ва қўл кремлари ишлаб чиқаришда кенг фойдаланилади. Агар харид қилган кремингиз ўзида наъматак экстрактини сақласа, уни товон ёрилишига қарши восита сифатида ишлатишингиз мумкин. Шунингдек, тери куйиб ёки совуқ уриб, яллиғланиб, жароҳатланганда ҳам наъматак ёғи кор қилади.
Мевасининг мойи 15 турдан ортиқ ёғ кислоталарига, масалан, линол ва линоленга эга. Улар тери нурлар билан зарарланганда қўлланилади ва ҳимояловчи хусусиятини мустаҳкамлайди.
Таркибидаги С дармондориси оқсиллар синтезини фаоллаштиради. Бу эса терининг эластик ва таранглик хусусиятини оширади. Тўқ сариқ мевасининг экстракти антиоксидантларга (оксидланишни секинлаштирадиган ёки тўла тўхтатадиган моддалар бўлиб, улар барча тўқима ва ҳужайраларда ҳосил бўлади) бой. Е витамини косметологик воситаларга юмшатувчи хусусият беради.
Кимларга мумкин эмас?
Минг дардга даво бўлса-да, қон айланиши бузилган беморларга наъматак тавсия қилинмайди. Агар сизда артериал босим юқори бўлса, наъматак настойкасидан зинҳор фойдаланманг. Бундай воситадан гипотониклар (қон босими доим паст юрувчилар) фойдаланса, мақсадга мувофиқ. Узоқ муддат наъматак препаратларидан ичиш жигарга зарар. Бундан, ҳатто инфекциясиз юз берадиган сариқ касаллик ҳам ривожланиши мумкин. Юрак ички пардаларининг яллиғланиши — эндокардит билан оғриган беморлар ҳам наъматакли препаратларни шифокор маслаҳатисиз қабул қилмаслиги керак.
Дилроз АБРАЕВА
тайёрлади.
Демография билан ўйнашиб бўлмайди
🕔10:56, 04.12.2025
✔20
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Батафсил
Анор – бактериялардан табиий ҳимоя
🕔15:43, 27.11.2025
✔43
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
Батафсил
Коронавирус вакцинаси саратонни даволашда ёрдам беради
🕔15:12, 20.11.2025
✔56
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
Батафсил