Мингдан ортиқ кўчиб юрувчи тур йўқолиб кетиш хавфи остида
Ер сайёрасидаги ҳар бир жонзот, ўсимлик ва ҳайвонот олами она табиат яхлитлигини, экотизим бутунлигини ташкил этади.
БатафсилЕр юзида инсонгина ҳам барпо қилиш, ҳам яксон қилиш қудратига эга. Бразилиялик фотосуратчи Себастян Салгаду ва унинг рафиқаси Лелия қачонлардир Рио-Доси дарё водийси бўйида бўлган ва кесилиб йўқ бўлиб кетган тропик ўрмонни қайта тиклашга бел боғлашганида ерлик аҳоли томонидан кулги қилинганди.
Бироқ ушбу жуфтлик инсон ўз яшаётган олами кичик қисмини бўлса-да, ўзгартиришга қодир эканини исботлашди. Йигирма йил олдин улар яшаган яланғоч далалар ҳозирда тропик ўрмон билан қопланган.
1990 йилда Себастъян ва Лелияга Аймореш шаҳридан унча узоқ бўлмаган ранчони (аҳоли яшаш пункти) мерос қилдириб қолдиришди. Унинг атрофидаги дарахтлар деярли қолмаган, ранчо яланғоч чўлни эслатарди. У ердаги ўрмон асрлар давомида дарахтларни кесиш, конлар, қурғоқчилик ва тупроқ эрозияси туфайли йўқ бўлиб кетган экан.
Бу оила ранчога боргач, тропик ўрмонни яна аввалги ҳолатга қайтаришни мақсад қилишади ва кўнгиллилардан иборат бўлган Instituto Terra экологик ташкилотини тузишади.
Ранчо эса хусусийлик мақомини олади. Себастьян ва Лелиянинг олдида шунчаки бир нечта ниҳол экиш эмас, балки бутун бошли 710 гектар майдонда экотизимни қайта тиклаш вазифаси турарди.
Ҳомийларга келганда улар энтуазистлардан иборат кичикроқ жамоа тузишди ва 20 йил вақт мобайнида очиқ майдонни 2 миллиондан ортиқ дарахт, буталар билан тўлдиришди. Ҳаммаси бўлиб бу ерларга 300 турга яқин ўсимликлар экилган.
Вақт ўтиши билан ўрмонга бу ерларни тарк этган жонзотлар қайтиб кела бошлади. Ҳозирда илгаригидек бу ерда 172 та қуш тури ва 33 турдаги сутэмизувчилар яшашади.
Ўхшаш мақолалар
Браконьерликка қарши биргаликда курашамиз
Мақсад – Ўзбекистон Республикасининг «Экологик назорат тўғрисида»ги, «Табиатни муҳофаза қилиш тўғрисида»ги ва «Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш ва ундан фойдаланиш тўғрисида»ги қонунлари ижросини таъминлаш, браконьерликка қарши қатъий чоралар кўришдир.
Батафсил
Боғотда Экопартия боғи
«Яшил макон» умуммиллий лойиҳаси доирасида ҳар йили мамлакатимиз бўйлаб 125 миллион тупдан ортиқ кўчат экилиб, барқарор экологик муҳит яратишга катта эътибор қаратилмоқда.
Батафсил
Кўп ўқилганлар
-
Мингдан ортиқ кўчиб юрувчи тур йўқолиб кетиш хавфи остида
Ер сайёрасидаги ҳар бир жонзот, ўсимлик ва ҳайвонот олами она табиат яхлитлигини, экотизим бутунлигини ташкил этади.
-
Браконьерликка қарши биргаликда курашамиз
Мақсад – Ўзбекистон Республикасининг «Экологик назорат тўғрисида»ги, «Табиатни муҳофаза қилиш тўғрисида»ги ва «Ҳайвонот дунёсини муҳофаза қилиш ва ундан фойдаланиш тўғрисида»ги қонунлари ижросини таъминлаш, браконьерликка қарши қатъий чоралар кўришдир.
-
Боғотда Экопартия боғи
«Яшил макон» умуммиллий лойиҳаси доирасида ҳар йили мамлакатимиз бўйлаб 125 миллион тупдан ортиқ кўчат экилиб, барқарор экологик муҳит яратишга катта эътибор қаратилмоқда.
-
Қуёш электр станциялари биологик хилма-хилликка қандай таъсир қилади?
Кўп ҳолларда қуёш панеллари ўрнатилиши табиат учун хавф деб қаралади, гўёки улар ўсимликлар ўсишини тўсади, ҳайвонлар яшайдиган жойни қисқартиради. Аммо Нидерландияда ўтказилган янги тадқиқот бу фикрни қисман инкор қилди. Яъни айрим ҳолларда қуёш электр станциялари аксинча, биологик хилма-хилликка ижобий таъсир кўрсатиши мумкинлиги аниқланган.
-
10 кунда белгиланмаган жойга чиқинди ташлаш билан боғлиқ қанча ҳолат аниқланди?
Айни дамда мамлакатимиз бўйлаб тозалик ва озодалик ойлиги давом этмоқда. Ойлик доирасида Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги, Бош прокуратура, Миллий гвардия ва Ички ишлар вазирлиги ходимларидан иборат ишчи гуруҳ тузилиб, атроф-муҳитни ифлослантириш билан боғлиқ ҳуқуқбузарликлар ўрганилмоқда ва тегишли чоралар кўрилмоқда.