Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар: Ўзбекистон олимларидан инновацион ечим
Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.
БатафсилАвтобуслар кечки пайт, айниқса, гавжум бўлади: қарилар, ёшлар, аёллар, эркаклар. Улов ичкарисида биров қалин, жунли пальтога бурканган, биров жинси шиму курткада, нам ўтган оёғини илитиш мақсадида ер тепинади. Ҳамма толиққан, кўпчилик ишдан қайтяпти. Уйга тезроқ боришга ошиққан. Ниҳоят автобус беш-олти бекатни ортда қолдириб, Юнусобод деҳқон бозори ёнига етиб келди. Шундоққина бозор яқинидаги, кўприк остидан ўтиб ўнгга бурилди.
Сўнгги бир-икки ойдан буён ҳамма уловнинг Юнусобод кўпригидан тушиладиган йўлдан ўтиб олиши, амри маҳол. Қарама-қарши томондан келаётган машиналар карвони йўлда тирбандликни вужудга келтирган. Йўловчиларга лиқ тўла автобус ҳам бир қадам жилолмасдан имиллайди. Ҳамманинг асаблари таранглашган, бир-бирига хўмрайган, норози кайфият ҳукмрон. Яқин атроф машиналарнинг бўғиқ сигнал бериши-ю, одамлар бақир-чақириғига тўлиб кетган.
Негадир мана шундай пайтларда йўлларда ҳаракат хавфсизлигини назорат қилишга бевосита масъул ҳисобланган йўл патруль хизмати ходимлари умуман қорасини ҳам кўрсатмайди. Очиғи, бундай пайтда танишу нотаниш одамларнинг ҳасратидан чанг чиқади. Тўғри-да, уларнинг «йўл ҳаракатини мувофиқлаштириб, мўътадиллаштириб туриш учун масъул бўлган йўл патруль хизмати ходимлари қаерга қараяпти, нега улар бу жойдаги аҳволга бепарво» деганга ўхшаш ҳақли ва ўринли саволлари пайдо бўлади.
Албатта, метронинг Юнусобод йўналишидаги иккита станцияси қурилиши муносабати билан мазкур йўлнинг, айнан, деҳқон бозори ёнидан кириладиган қисми вақтинчалик ёпиб қўйилган. Буни одамлар яхши тушунади. Аммо, ҳали метронинг ушбу йўналишдаги иккита станцияси иш бошлагунча анча вақт бор-ку. Шундай экан, ҳеч бўлмаса, кечки пайтлари кўприкдан тушган йўлнинг бу қисмида юзага келадиган тиғизликни бартараф этиш учун йўл патруль хизмати ходимлари автоуловлар ҳаракатини назорат қилиб турса бўлмайдими?! Ахир қачонгача, йўловчи ҳамда ҳайдовчилар бундай ноқулайликдан азият чекишлари керак?
Мавзудан сал чекиниш бўлса-да, бир фикрни айтайин: ишхонам Олой деҳқон бозори ёнида жойлашган. Шундоққина уловлар туриши учун барпо этилган автотураргоҳ яқинидаги йўлак четида қатор машиналар қўйиб кетилган. Аҳён-аҳёнда ана шу машиналар атрофида йўл патруль ходимлари гул атрофида ўрмалашган асаларидай пайдо бўлиб қолади. Улар улов эгалари билан ғижиллашиб ҳам олади. Ҳар икки томон ҳам ўзининг ҳақ эканини исботлашга уринади. Натижа «ЙПХ» ходимининг улов эгасига отнинг калласидек жарима ёзиб бериши билан якун топади. Аммо, негадир йўл ҳаракати хавфсизлиги учун бевосита масъул ҳисобланган ходимларни юқоридагидек тирбанд ва тартибсиз манзиллардан топиш амри маҳол.
Ахир, йўл ҳаракати хавфсизлиги ходимларининг иши фақат жарима ундириш эмас-ку! Йўллардаги тартиб ва йўловчилар хавфсизлиги асосий мақсад бўлиши керак эмасми, аслида?!
Улуғбек ЖУМАЕВ
Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.
БатафсилЎзбекистон Экологик партияси томонидан Қашқадарё вилоят ҳокимлиги, вилоят спорт бошқармаси ҳамкорлигида Қарши шаҳрида Ўзбекистон Президентининг «2030 йилгача бўлган даврда аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида»ги Қарори ижроси юзасидан «Соғлом турмуш тарзи ва мусаффо табиат – узоқ умр гарови!» мавзуида аёллар экофоруми ўтказилди.
БатафсилБугунги кунда жаҳон сиёсати янги воқеликлар ва ўзаро тенг манфаатлар майдонига айланмоқда. Геосиёсий жараёнлар тобора мураккаблашиб, минтақавий хавфсизлик, иқтисод ва экология соҳаларида глобал ҳамкорликнинг аҳамияти ортмоқда. Шу нуқтаи назардан Марказий Осиё минтақасининг дунё харитасидаги ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга.
Батафсил