Чоршанба
10-Декабр 2025
Дим ва жуда иссиқ ҳарорат гўдаклар ва ёши катталарга салбий таъсир кўрсатади. Негалигини биласизми?
Ёзнинг жазирама кунида кондиционер ёрдамида салқинлатилган хонада роҳатланиб ўтириш, дам олиш маза, албатта. Аммо кондиционер соғлиққа жиддий путур етказиши мумкин.
Тиббиёт ходимларининг айтишича, кондиционер инсон танаси ҳароратини тушириб (музлатиб) юбориши ҳам мумкин. Натижада қуруқ йўтал, томоқ, қулоқ, бўйин, бел оғриқлари пайдо бўлади. Айниқса, ушбу агрегатнинг совуқ ҳавоси инсонга йўналтирилган бўлса, унинг тана ҳарорати кескин тушиб кетади. Натижада нафас олиш билан боғлиқ (респиратор) хасталиклар хавфи ошади. Бунга яна қулоқ яллиғланиши (отит), бурун бўшлиғи шиллиқ пардаси шамоллаши (синусит), нафас йўллари яллиғланиши (бронхит), мушаклар шамоллаши (миозит) ва зотилжам (пневмония)ни қўшинг. Ушбу хасталикларнинг бари жиддий ва анча узоқ даволанишни талаб этади.
Бундан ташқари, тоза ҳаво бўлмасдан (дейлик, ичкарида, ёпиқ жойда) кондиционерни узоқ вақт ишлатишдан хонадаги ҳаво намлиги пасайиб кетади. Бундан эса тери ва шилимшиқ билан қопланган безлар зарар кўради. Ҳатто, аллергия ҳам пайдо қилиши мумкин. Шу боис ушбу агрегатнинг фильтрларини вақти-вақти билан тозалаб туриш талаб этилади. Акс ҳолда кондиционерингиз турли зарарли замбуруғлар, моғор, пўпанак ва бактериялар уясига айланади.
Аммо кондиционернинг фойдали жиҳатларини ҳам эътироф этиш мумкин. Дим ва жуда иссиқ ҳарорат, айниқса, гўдаклар ва ёши улуғ кишиларга жуда кучли таъсир кўрсатади. Гап шундаки, уларда организм терморегуляцияси (ўзига хос совитиш тизими) мукаммал бўлмайди ва ҳароратга тез мослашиб олишга қийналади.
Кондиционердан фойдаланганда бирданига энг паст ҳароратга қўймаслик керак. Мутахассисларнинг айтишича, ички ва ташқи ҳаво ҳарорати ўртасидаги фарқ 5-7 даража бўлиши мақсадга мувофиқ экан. Масалан, кўчада 35 даража бўлса, кондиционерни 30 даражага тўғрилаган маъқул. Совуқ ҳаво оқимини зинҳор одамларга қаратмаслик лозим. Ҳеч ким шамоллаб қолмаслиги учун совуқ ҳаво оқими хонага бир текис тарқалишига аҳамият бериш керак.
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Батафсил
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
Батафсил
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
Батафсил
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
«Мен шифокор эгнидаги оқ либосни нафақат касб белгиси, балки Ватанга чексиз садоқат рамзи деб биламан. Бундан буён ҳам шифокорнинг, ҳар бир тиббиёт ходимининг обрўсини ҳимоя қилиш, унга ҳар томонлама муносиб шароит яратиш эътиборимиз марказида бўлади».
«Oila va TABIAT» газетасининг ўтган сонларидан бирида Муаззам Иброҳимованинг «Ош бўлмасин!» сарлавҳали мақоласини зўр бир қизиқиш билан ўқиб чиқдим. Мақолада тамаддихоналарда кечаги овқатдан чиққан ёғни қайта яна овқатга ишлатиш ҳолати ҳақида куюнчаклик билан фикр-мулоҳазалар ўртага ташланган.
