Экоолам      Бош саҳифа

Совға: қаерда қандай тушунилади?

Ҳар бир халқ, миллат ва элатнинг ўз турмуш тарзи, урф-одат, анъаналари бор. Жумладан, совға бериш ва олишда ҳам уларнинг ўз қоидалари мавжуд.

Агар сиз хорижга саёҳат қилмоқчи бўлсангиз, албатта, борадиган мамлакатингизнинг урф-одатларини яхши ўрганиб олишингиз керак бўлади. Акс ҳолда, ноқулай вазиятга тушиб қолишингиз ҳеч гап эмас.

Турмуш ўртоғи ҳақли

Ҳар бир мамлакатда «тақиқлар рўйхати»га киритилган совғалар бор ёки совға қилинмайдиган буюмлар мавжуд. Масалан, Францияда оилали аёлга парфюмерия буюмлари совға қила кўрманг. Чунки бу каби буюмларни фақат унинг турмуш ўртоғигина совға қилиши керак.

Тоқ эмас, жуфт

Хитойликларга қўл соатидан бошқа соатларни совға қилиш керак эмас. Соат сўзи хитойликларга ўлим, сўнгги йўл, деган маънони  англатади. Оддий ­хитойлик тухумни совға сифатида олса, ўзини ҳақоратлангандек сезади. Боиси тухум сўзи хитой тилида сўкиш маъносини англатади. Қуён, ўрдак, ит, бўри, илон акс этган ҳайкалчалар ҳам хитойликларда ёқимсиз таассурот қолдиради. Уларга совға сифатида тоқ буюм берилмайди. Ўз ҳурматини билган хитойлик уч марта совға олишдан воз кечади. Тўртинчи марта мажбур қилганингиздан кейингина, сизнинг совғангизни олади.

Нега бу гуллар?..

Европа мамлакатларида гул совға қилишнинг ҳам турли икир-чикирлари бор экан. Француз аёлларига хризантема, чиннигул  ва қизил атиргул совға қилинмайди.

Сариқ ва оқ бўлмасин

Хитойликлар совға бериш ва совға олишни яхши кўришади. Аммо эркакларига асло қурол ёки ханжар, пичоқ, тўппонча совға қила кўрманг. Улар бу каби сувенирларни хуш кўришмайди. Хитойликлар ўқ отар қуроллар дўстликка рахна солади, деб ўйлашади. Аёлларга эса сариқ ва оқ гуллар совға қилинмайди. Чунки бу ранглар мотам маросимларини англатар экан.

«4» ва «9» нима?

Японияда совға шунчаки берилмайди. Чунки кутилмаганда совға олган япониялик сизга қандай миннатдорлик билдиришни билмай, ташвишга тушади. Янги йил муносабати билан қимматбаҳо совға бериш урф эмас. Болаларга ҳам конфет ва ўйинчоқлар эмас, конвертга солинган пул бериш удумга айланган. Кунчиқар юртда  бериладиган совға тўртта ёки тўққизта бўлмаслиги керак. Сабаби, японча «тўрт» ёзуви «ўлим» сўзига ўхшайди, «тўққиз» эса «касал» деган сўзни эслатади. Японияда ҳам оқ гуллар дафн маросимигагина олиб келинади. Шу сабаб оқ гулларни совға сифатида беришмайди. Катта ёшдаги ёки бемор кишиларга тувакка солинган гул ёки кўчат совға қилинмайди. Чунки бу –  ер, тупроқ  ва қабристонни англатар экан.

Пала-партишсан, демоқчимисиз?

Германияда канцелярия буюмлари, жумладан, кундалик дафтар, тақвим мутлақо совға қилинмайди. Бу билан гўёки, унинг пала-партишлигини эслатиб қўйган бўласиз.

Совғанинг чеки бўлсин

Сўнгги вақтларда Америка Қўшма Штатларида совғага қўшиб, ўша буюмнинг харид қилингани тўғрисидаги чек ҳам берила бошланди. Яъни мабодо совға қилинган буюм ёқмай қолса, дўконга қайтариш ёки алмаштириш имкони пайдо бўлади.  Янги йил байрамларидан кейин Америка дўконларида узундан-узун навбатда турган харидорларни кўриб қолсангиз,  асло ажабланманг. Чунки улар совға қилинган буюмларни дўконга қайтараётган ёки алмаштираётган бўлади.

Қизилни хуш кўришмайди

Корейс халқи учун қизил ранг қон ва ўлим рамзи сифатида қаралади. Шу сабабли табрикномаларга қизил сиёҳда ёзиш ярамайди. Шунингдек, қизил рангли сиёҳда тирик одамларнинг исм-шарифлари ҳам битилмайди. Севишганлар бир-бирига асло пойабзал совға қилмайди. Шунингдек, улар асло дастрўмол ҳам ҳадя қилишмайди. Чунки дастрўмол йиғини англатар экан.

Гул ҳадя қилманг

Африканинг кўплаб мамлакатларида гул совға қилинмайди. Гул фақат дафн маросимларидагина ишлатилади ва кўнгил сўрашга хизмат қилади. Қитъа­да мева-чева, сабзавотларни совға қилиш мумкин эмас. Африкаликлар гигиена маҳсулотларини, жумладан совун, шампунь, душ учун гелни совға сифатида олса, ўзларини ҳақорат қилингандек сезади. Улар фотоаппарат совғасини ҳам ёқтиришмайди. Айтишларича, сурат инсонлардаги қалбни тортиб олар экан.

Шарофиддин ТЎЛАГАНОВ




Ўхшаш мақолалар

Тозалик ва  озодалик ойлиги Поклик –  иймондандир

Тозалик ва озодалик ойлиги Поклик – иймондандир

🕔09:21, 23.10.2025 ✔5

Бугун кўчаларимизда, боғ ва маҳаллаларда ободонлаштириш ишлари авжида. Бу манзара ўтмишдаги гўзал анъаналарни ёдга солади.

Батафсил
Ҳашамат ва экзотика  қурбонига  айланаётган ҳайвонлар

Ҳашамат ва экзотика қурбонига айланаётган ҳайвонлар

🕔15:33, 16.10.2025 ✔32

Мамлакатимизда жорий йилнинг июнь-июль ойларида учта веб-платформа ва бир нечта ижтимоий тармоқ ўрганилганда 17 турдаги – жами 1300 дан ортиқ ҳайвонлар таклиф қилинган 544 та онлайн эълон қайд этилган.

Батафсил
Хўжайлида Экопартияга  ишонч  ошмоқда

Хўжайлида Экопартияга ишонч ошмоқда

🕔15:30, 16.10.2025 ✔32

Мамлакатимиздаги ҳар бир идора ва ташкилот фаолиятига баҳо берганда биринчи галда унинг халқ билан мулоқоти, муаммоларни ўрганиш ва уларни бартараф қилишдаги саъй-ҳаракатига эътибор қаратилади.

Батафсил
Ҳаммасино кўриш

Сонларни танлаш

Пайшанба, 30-Декабр  
52 51 50 49 48 47 46
45 44 43 42 41 40 39
38 37 36 35 34 33 32
31 30 29 28 27 26 25
24 23 22 21 19 18 17
16 15 14 11 10 9 8
7 6 5 4 3 2 1

Ҳаммасини кўриш 

Кўп ўқилганлар

  • Тозалик ва  озодалик ойлиги Поклик –  иймондандир

    Тозалик ва озодалик ойлиги Поклик – иймондандир

    Бугун кўчаларимизда, боғ ва маҳаллаларда ободонлаштириш ишлари авжида. Бу манзара ўтмишдаги гўзал анъаналарни ёдга солади.

    ✔ 5    🕔 09:21, 23.10.2025
  • Ҳашамат ва экзотика  қурбонига  айланаётган ҳайвонлар

    Ҳашамат ва экзотика қурбонига айланаётган ҳайвонлар

    Мамлакатимизда жорий йилнинг июнь-июль ойларида учта веб-платформа ва бир нечта ижтимоий тармоқ ўрганилганда 17 турдаги – жами 1300 дан ортиқ ҳайвонлар таклиф қилинган 544 та онлайн эълон қайд этилган.

    ✔ 32    🕔 15:33, 16.10.2025
  • Хўжайлида Экопартияга  ишонч  ошмоқда

    Хўжайлида Экопартияга ишонч ошмоқда

    Мамлакатимиздаги ҳар бир идора ва ташкилот фаолиятига баҳо берганда биринчи галда унинг халқ билан мулоқоти, муаммоларни ўрганиш ва уларни бартараф қилишдаги саъй-ҳаракатига эътибор қаратилади.

    ✔ 32    🕔 15:30, 16.10.2025
  • Экорейд  Ваҳшиёна  балиқ  ови  зарар 100 миллион сўмдан ортиқ

    Экорейд Ваҳшиёна балиқ ови зарар 100 миллион сўмдан ортиқ

    Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги табиий, ресурслар, ўсимлик ва ҳайвонот дунёсини асраш борасида доимий назорат олиб бормоқда. Назорат қанчалик кучли йўлга қўйилганига қарамасдан, соҳага оид ҳуқуқбузарликлар ҳалигача тугагани йўқ.

    ✔ 33    🕔 15:29, 16.10.2025
  • Сув бошидаги  тежамкорлар

    Сув бошидаги тежамкорлар

    Ҳазорасп Хоразм вилоятининг кунчиқар дарвозасидаги туманлардан бири саналади. Айнан бу ердан воҳанинг барча туманларига оқиб борувчи сув тармоқлари бошланади. Шу боисдан бўлса керак ушбу ҳудудда ҳеч қачон сув танқислиги кузатилган эмас. Гарчи шундай бўлса-да ҳазораспликлар сувдан тежаб, оқилона фойдаланишга жиддий эътибор қаратиб келадилар.

    ✔ 43    🕔 14:54, 09.10.2025
Ҳаммасини кўриш 

Фойдали манбаалар