«Ватан — муқаддас, унинг ҳар қарич ерини кўз қорачиғидек асраш, тараққиёти, келажаги учун хизмат қилиш — барчамиз учун шараф. Аммо билиб-билмай, саробга алданиб, хоинлар қутқусига учиб, Ватанга хиёнат қилган кимсалар охир-оқибат пушаймонга ботадилар…»

Куни кеча Ўзбекистон Миллий кутубхонасида тақдимот қилинган «Саробга алданганлар қисмати» китоби шу сатрлар билан бошланади. У ҳаёт сўқмоқларида қоқилган айрим кишиларнинг аламли мактубларидан иборат.  

— Ушбу мактубларга таҳририят ходимлари бадиий тил ва услуб нуқтаи назаридан жузъий ўзгартиришлар киритишган, — дейди китобнинг тўпловчиси ва масъул муҳаррири Рустам Жабборов. — Бироқ, уларнинг мазмуни тўлиқ сақланган ва ҳеч қандай тўқима йўқ. Муаллифлар айтмоқчи бўлган барча фикр-мулоҳазалар, мақсаду муддаолар ўз шаклини сақлаб қолди. Улар икки ярим йилдан буён турли матбуот нашрларида чоп этилди.

Китобга билиб-билмай нотўғри йўлга қадам қўйиб, ҳозирда тегишли жазо муддатини ўтаётган маҳкумларнинг чин дилдан қилган тавба-тазаррулари, иқрорлари, надоматлари, шунингдек, уларнинг оила аъзолари, яқинлари, маҳалладошлари йўллаган мактублар киритилган. Бундай аянчли воқеага турли соҳа мутахассислари ҳамда кенг жамоатчилик билдирган фикр-мулоҳазалар ҳам мазкур китобдан ўрин олган.    

— Бу хатлар таҳририятимизга келганида, ишонасизми, уларни ҳатто кўзда ёш билан ўқиганмиз, — дейди китоб ижодкорларидан бири Дилфуза Собирова. — Улардаги чуқур қайғу ва алам бизни ларзага солганди. Кейинчалик бу хатларнинг ҳаммасини жамлаб алоҳида китоб шаклида тақдим этилса, яхши бўларди, деган таклифлар билдирилди. Мана, ниҳоят, кўпчиликнинг истакларини инобатга олиб, уларни яхлит бир китоб ҳолида чоп этдик. Мақсадимиз — бу китобни ўқиган юртдошларимиз доимо огоҳ ва ҳушёр бўлсин.   

Изтироб билан хат ёзганлар орасида аллақачон оқ-қорани танийдиган ёшга етганлар, уч-тўрт сўм топиш мақсадида бўлиб, пухта ўйламай жоҳиллик тўрига илиниб қолганлар, оиласидаги арзимас тушунмовчилик туфайли уйидан бош олиб чиқиб кетганлар, бир ўзининг қилмиши ортидан бола-чақаси, қариндош-уруғлари юзини шувут қилганлар, бир пайтлар ота-онаси қилган хатонинг жабрини чекаётганлар ҳам бор. Улар эндиликда қилмишлари нотўғри эканини тушуниб етишган. Лекин вақт ҳеч қачон қайтмайди. Унинг аламли хотиралари эса кўнгилга соя солиб туради.

Китобдаги ҳар бир инсоннинг қисмати ўқувчига умрнинг ҳар бир дамини ардоқлаб, қадрлаб яшашни таъкидлайди. Бошқалар хатосидан ўринли хулоса чиқариб олишга ундайди.      

Ўз мухбиримиз