Чоршанба
10-Декабр 2025
— Ўғлимга шифокорлар туғма курак қийшиқлиги ташхисини қўйган. Бу улғайгани сари ташқи кўринишида кўпроқ сезила бошлаяпти. Касалликка нималар сабаб бўлади? Уни даволашнинг самарали усуллари борми?
— Куракнинг туғма юқори туриши (Шпренгель касаллиги) — номақбул экологик шароит, турли нурланишлар, токсик дори-дармонлар қабул қилиш, ҳомиладорнинг камқонлиги, юқумли касалликлар билан оғриш (грипп), ҳомиладорлик токсикози ва бошқа сабаблар таъсирида ривожланади.
Шунингдек, шпренгель касаллиги бўйин умуртқа таналарининг бир-бирига ёпишиб қолиши (Клиппель-Фейл синдроми), бўйиндаги қўшимча қовурғалар, сколиоз касаллиги билан бирга учраши мумкин. Куракнинг туғма юқори туришида айрим ички аъзоларнинг (юрак, ичак ва сийдик ажратиш тизими) ривожланишида нуқсонлар юзага келади.
Куракнинг туғма юқори туриши бир ёки икки томонлама бўлиши мумкин. Иккала ҳолатда ҳам курак суяги ўлчамлари соғ томонга нисбатан кичрайган, деформацияга учраган ва уни ўраб турган юмшоқ тўқималар, мушаклар, бойламлар калта ва тузилиши ўзгарган бўлади. Юқорида келтирилган барча ҳолатлар қўлларнинг ҳаракатига халал берибгина қолмай, беморнинг ташқи кўринишига ҳам таъсир кўрсатади. Бундай болаларда ўз тенгқурларидан уялиш ва руҳий тушкунлик кузатилиши мумкин.
Бу хасталикни ташхислаш унчалик қийинчилик туғдирмайди. Рентгенологик текширув барчасига аниқлик киритади. Шунинг учун мутахассисга мурожаат қилиш тавсия этилади.
Курак суягининг туғма юқори туришини дори-дармонлар билан даволашнинг натижаси кам. Даволовчи машқлар, уқалаш, физиотерапевтик муолажалар касалликнинг енгил даражада елка бўғими ва камари функциясини яхшилаши мумкин.
Шпренгель касаллиги, асосан, жарроҳлик усули билан даволанади. Лекин 3 ёшгача жарроҳлик муолажалари тавсия этилмайди, бу ёшгача консерватив даво муолажаларини ўтказиш мақсадга мувофиқ. Ушбу муолажалар жарроҳлик усулида даволаш учун тайёргарлик вазифасини ўтайди.
Жарроҳлик амалиётидан сўнг бемор қўли икки-уч ҳафтага юмшоқ бойлам билан фиксация қилинади. Уч ҳафтадан сўнг елка бўғими ва камари функциясини тиклаш ва яхшилаш мақсадида даволовчи гимнастика, уқалаш, физиотерапевтик муолажалар ўтказилади. Жарроҳлик амалиётини ўтказиш учун 4-7 ёш энг мақбул вақт ҳисобланади. Бемор бу ёшда даволовчи машқларни тўғри бажара олади ва соғайиш имкони юқори бўлади.
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Батафсил
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
Батафсил
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
Батафсил
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
«Мен шифокор эгнидаги оқ либосни нафақат касб белгиси, балки Ватанга чексиз садоқат рамзи деб биламан. Бундан буён ҳам шифокорнинг, ҳар бир тиббиёт ходимининг обрўсини ҳимоя қилиш, унга ҳар томонлама муносиб шароит яратиш эътиборимиз марказида бўлади».
«Oila va TABIAT» газетасининг ўтган сонларидан бирида Муаззам Иброҳимованинг «Ош бўлмасин!» сарлавҳали мақоласини зўр бир қизиқиш билан ўқиб чиқдим. Мақолада тамаддихоналарда кечаги овқатдан чиққан ёғни қайта яна овқатга ишлатиш ҳолати ҳақида куюнчаклик билан фикр-мулоҳазалар ўртага ташланган.
