Чоршанба
10-Декабр 2025
— Қизимнинг тинмай боши оғрийди, жуда ҳолсиз. Сўнгги пайтларда бу белгилар мутассил давом этяпти. Бу менингит касаллигиданми? Шу ҳақида маълумот берсангиз.
Ирода МИРҲАМИДОВА,
Самарқанд вилояти
— Менингит мия пардаларининг яллиғланиши билан кечадиган юқумли касаллик, — дейди пойтахтимизда жойлашган «Сервис НЕЙРО» клиникасининг олий тоифали шифокори, невропатолог Абдулбосит АНВАРДИНОВ. — Унинг оғир турлари кўпроқ болалик даврида кузатилади. Катта ёшдагиларда кўп учрамайди ва уларда касаллик бироз енгил кечади.
Хасталик келиб чиқишининг асосий сабаби эса эътиборсизликда. Бошни ювиб қуритмасдан салқин ҳавода юриш, албатта, келгусида менингитга йўл очади. Унда тана ҳарорати тўсатдан 40 даражага ошади, кучли бош оғриғи пайдо бўлади, кўнгил айниши ва қайт қилиш ҳолатлари кузатилади. Бош орқа тарафга тортилиб, олдинга эгилмайди. Ёш болаларда вақт ўтиши билан ҳушни йўқотиш, комага тушиш ёки тутқаноқ тутиши ҳам кузатилади. Касалликнинг баъзи турларида танага тошма тошади.
Бу каби ташқи омиллар кузатилганда зудлик билан шифокорга мурожаат қилиш керак. Касални уйда қолдириб даволаш мутлақо тақиқланади. Бемор ётган хона дезинфекция қилиниши ва оила аъзолари ҳам шифокор назоратидан ўтиши керак. Агар бу касалликка қўшимча тарзда бирор юқумли хасталик, масалан, грипп, қизамиқ ва шу кабилар қўшилса, жиддий тус олиши мумкин. Шу сабаб менингит ташхиси қўйилган бемор юқумли касалликлар шифохонасига олиб борилади. Бемор ўз вақтида шифохонага олиб борилса, тезда тузалиб кетади. Агар комага тушган ёки тутқаноқ тутганда келтирилса, даволаш чўзилади. Касалликдан аксарият ҳолатларда ҳеч қандай асорат қолмайди. Лекин бемор шифохонага кеч етказиб келинганида ёки касалликнинг оғир турларида баъзи асоратлар келиб чиқиши мумкин. Булар — сурункали бош оғриғи, инжиқлик ва жиззакилик, мия ички босимининг сурункали тарзда ошиб бориши, паришонхотирлик, хотиранинг заифлашиши кабилар. Касалликка йўлиқмай десангиз, қулоқ, томоқ ва бурун бўшлиғининг яллиғланиши ва йирингли касалликларнинг олдини олиш лозим.
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Батафсил
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
Батафсил
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
Батафсил
Кейинги йилларда Ўзбекистонда ўғил болалар кўпроқ туғилаётгани ҳақидаги хабарларга тез-тез кўзимиз тушмоқда. Сўнгги статистик маълумотларга кўра, жорий йилнинг дастлабки 9 ойи давомида мамлакатимизда 321 мингта қиз бола ва 343,6 мингта ўғил бола дунёга келган. Кўриб турганингиздек, ҳар 100 та қиз болага 107 та ўғил бола тўғри келяпти.
Анор юрак-қон томир тизими саломатлиги учун муҳим бўлган мевалардан биридир. B12 витаминининг кони экани ҳисобига қон босимини меъёрлаштиради, қон-томирлар деворини мустаҳкамлайди, эритроцит ва гемоглобин синтезида фаол иштирок этгани сабабли мия ва асаб тизимига ижобий таъсир қилади.
COVID-19 га қарши мРНК вакциналари саратон билан курашаётган айрим беморларнинг умрини узайтириб, касалликни даволашда самарали бўлиши мумкин.
«Мен шифокор эгнидаги оқ либосни нафақат касб белгиси, балки Ватанга чексиз садоқат рамзи деб биламан. Бундан буён ҳам шифокорнинг, ҳар бир тиббиёт ходимининг обрўсини ҳимоя қилиш, унга ҳар томонлама муносиб шароит яратиш эътиборимиз марказида бўлади».
«Oila va TABIAT» газетасининг ўтган сонларидан бирида Муаззам Иброҳимованинг «Ош бўлмасин!» сарлавҳали мақоласини зўр бир қизиқиш билан ўқиб чиқдим. Мақолада тамаддихоналарда кечаги овқатдан чиққан ёғни қайта яна овқатга ишлатиш ҳолати ҳақида куюнчаклик билан фикр-мулоҳазалар ўртага ташланган.
