Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар: Ўзбекистон олимларидан инновацион ечим
Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.
БатафсилОилаларимизнинг мустаҳкам ва барқарор бўлиши, ундаги ўзаро муносабатларнинг намунали йўлга қўйилиши, ҳар томонлама соғлом маънавий муҳитни қарор топтириш, оила даврасида камолга етаётган фарзандларни миллий ва умумбашарий қадриятларга ҳурмат руҳида тарбиялаш, аввало, мустаҳкам ҳуқуқий асосларга таянади.
Бугун мамлакатимизда оила, оналик ва болалик муҳофазасига бағишланган қатор ҳуқуқий асослар вужудга келди ва такомиллашди. Ўзбекистонда биринчилардан бўлиб «Ёшларга оид давлат сиёсатининг асослари тўғрисида»ги қонун, «Соғлом авлод учун» орденининг таъсис этилиши, «Бола ҳуқуқлари тўғрисида»ги Конвенциянинг ратификация қилиниши, Конституциямизнинг 14-боби «Оила» деб номланиши фикримиз далилидир. Бугунги кунда саксондан ортиқ фармон ва қарорлар, давлат дастурлари мазмун-моҳиятида аёлни эъзозлаш, унинг саломатлигини асраш, оналик ва болаликни муҳофаза қилиш, ёш оилаларга моддий ва маънавий кўмак бериш, хотин-қизларнинг оила ва жамиятдаги мавқеини оширишда ҳуқуқий асос бўлиб хизмат қилмоқда.
Энг муҳими, бу йўналишдаги ишлар «Соғлом она — соғлом бола» концепцияси доирасида амалга ошириляпти. Бу концепция ижтимоий, иқтисодий, тиббий, юридик ва бошқа кўплаб соҳадаги ишларни ўз қамровига олган. Зеро, ўтиб бораётган йилимизни «Соғлом она ва бола йили» деб эълон қилиш ҳамда Давлат дастури қабул қилиш воситасида соғлом ва мустаҳкам оилани вужудга келтириш, бунинг учун никоҳланувчиларни тиббий кўрикдан ўтказиш, қизларни эрта турмушга бериш ҳолатларига чек қўйиш, уларни жисмоний ва маънавий соғлом, муайян касб-ҳунар эгаси сифатида жамиятимизнинг фаол аъзосига айлантириш каби вазифалар олдимизга қўйилган эди. Шунингдек, оилада соғлом маънавий муҳитни шакллантириш, оналик ва болаликни ҳимоя қилиш бўйича шаклланган ҳуқуқий-меъёрий базани такомиллаштириш масаласига алоҳида эътибор қаратилди. Онанинг, оила ва жамиятнинг бахти-саодати учун, аввало, хонадонимизда вояга етаётган фарзандларимиз соғ-саломат бўлиши зарурлиги кўзда тутилган.
«Соғлом она ва бола» Давлат дастурига оила, оналик ва болаликни муҳофаза қилишга доир ҳуқуқий тизимни янада такомиллаштириш масаласи киритилиб, янги таҳрирдаги «Ёшларга оид давлат сиёсати тўғрисида»ги қонун лойиҳаси, Жиноят кодексининг аёллар (оналар) билан боғлиқ айрим нормаларига ўзгартиш ва қўшимчалар ишлаб чиқилди. «Мурувват уйлари», бошқа давлат ва нодавлат муассасаларда тарбияланаётган ногирон болаларга кундузи қараш марказларини ташкил этишга оид ҳуқуқий базани яратишга киришилди.
Давлат дастурида соғлом ва мустаҳкам оила қуриш масаласига алоҳида эътибор қаратилган. Зеро, соғлом оила мазмунида тиббий ва маънавий жиҳатдан соғломлик ва шулар асосида мустаҳкам оиланинг вужудга келиши ётади. Ўзбекистон Республикаси Биринчи Президенти Ислом Каримов маърузаларида «Соғлом бола соғлом ва аҳил оиланинг меваси бўлиб, фақатгина соғлом онадан соғлом бола туғилади», деб бежиз айтмаган.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2015 йил 5 декабрь куни Оқсаройда бир гуруҳ юртдошларимизга Ватанимизнинг юксак мукофотларини тантанали топшириш маросимида «...халқимизнинг тинч ва осойишта ҳаёт кечириши, шаҳар ва қишлоқларимизнинг қиёфаси тобора ўзгариб, бозор ва дўконларимизда серобчилик ва арзончилик ҳукм сураётгани, ойлик маошларининг изчил ошиб бораётгани, юртдошларимизнинг бугунги ҳаётидан кўнгли тўқ бўлиб, эртанги кунга ишончи тобора ортиб бораётгани ҳақида албатта кўп гапириш мумкин»лигини таъкидлади.
Ушбу пурмаъно фикрлардан келиб чиқиб, оилада тинчлик ва хотиржамлик ҳукм сурса, эр-хотин ишидан, олаётган иш ҳақи ва бошқа даромадларидан рози бўлса, қилаётган меҳнати рағбат топса, эртанги кунга ишонч билан фарзандларини тарбияласа ва уларнинг камолини кўрса, шундай оилалар албатта соғлом, бахтли, мустаҳкам бўлади ҳамда бундай оилалардан давлат, жамият кўпроқ наф кўради ва уларга ҳамиша суянади.
Маҳбуба ҲАМИДОВА,
«Оила» илмий-амалий маркази бўлим мудири
Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.
БатафсилЎзбекистон Экологик партияси томонидан Қашқадарё вилоят ҳокимлиги, вилоят спорт бошқармаси ҳамкорлигида Қарши шаҳрида Ўзбекистон Президентининг «2030 йилгача бўлган даврда аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида»ги Қарори ижроси юзасидан «Соғлом турмуш тарзи ва мусаффо табиат – узоқ умр гарови!» мавзуида аёллар экофоруми ўтказилди.
БатафсилБугунги кунда жаҳон сиёсати янги воқеликлар ва ўзаро тенг манфаатлар майдонига айланмоқда. Геосиёсий жараёнлар тобора мураккаблашиб, минтақавий хавфсизлик, иқтисод ва экология соҳаларида глобал ҳамкорликнинг аҳамияти ортмоқда. Шу нуқтаи назардан Марказий Осиё минтақасининг дунё харитасидаги ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга.
Батафсил