Бугуннинг гапи      Бош саҳифа

Икки йил фойдаланмаса ҳовли тортиб олинадими?

Ўтган ҳафтада «Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонуни эълон қилинди. Унда Ер кодексига ҳам қатор ўзгартиришлар киритилган. Жумладан, ҳужжатда қишлоқ хўжалиги соҳасида икки йил мобайнида фойдаланилмаган ерлар, шунингдек, фуқароларнинг ер участкалари ҳам давлатга қайтариб олиниши ҳақида сўз боради.

Икки йил фойдаланмаса ҳовли тортиб олинадими?

Кодекснинг 36-моддаси биринчи қисми 10, 11, 12 бандларида ер участкаларига бўлган ҳуқуқлар бекор қилинишининг янги тартиби  қуйидагича белгиланган:
«10) қишлоқ хўжалиги эҳтиёжлари учун берилган ер участкасидан бир йил мобайнида ва қишлоқ хўжалиги соҳасига тааллуқли бўлмаган эҳтиёжлар учун берилган ер участкасидан икки йил мобайнида фойдаланилмаганида;
11) мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқини берувчи ордер кимошди савдоси асосида сотиб олинганидан кейин ер участкасидан икки йил мобайнида фойдаланилмаганида, ер участкасига мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқи гаровда бўлган тақдирда эса — гаров шартномаси муддати мобайнида фойдаланилмаганида. Фойдаланилмаётган ер участкалари уларнинг аввалги эгалари тўлаган қиймат ушбу эгаларга компенсация қилинган ҳолда олиб қўйилади;
12) фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари туман кенгашлари раёсатининг қарорига мувофиқ фермер ёки деҳқон хўжалигининг Ўзбекистон Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари кенгашига аъзолиги тугатилганда.»

Ер участкаларининг эгалик ҳуқуқи бекор қилинишига оид бундай ёндашув кўпчиликда саволлар уйғотди. Хўш, бу ерда гап одамларнинг яшаб турган ҳовлиси ҳақида кетмоқдами? Икки йил фойдаланилмагани учун ер тортиб олинса, уйининг тақдири нима бўлади? Хусусий мулк ҳуқуқи бузилмаяптими? Шу каби саволлар билан Ўзбекистон Республикаси Ер ресурслари, геодезия, картография ва давлат кадастри давлат қўмитасига мурожаат қилдик. Қўмита ахборот хизмати масъул ходими Неъмат Атамуротовдан қуйидаги жавобларни олдик.
— 10-бандда белгиланган ерлар қандай тоифа шахсларга тегишли? «Қишлоқ хўжалиги соҳасига тааллуқли бўлмаган эҳтиёжлар учун берилган ер участкаси» қандай ерлар?
— Бу бандда келтирилган ерлар — қишлоқ хўжалигида фойдаланиш учун фермер, деҳқон хўжаликлари, кластерлар, ёрдамчи хўжалик юритиш учун корхоналарга берилган, шунингдек деҳқон хўжалиги юритиш учун аҳоли пунктидан ташқарида даладан берилган ерлар киради (Суғориладиган ва лалми ҳайдаладиган экин ерлари, боғлар, узумзорлар, тутзорлар, кўчатзорлар, теракзорлар, яйловлар).
Қишлоқ хўжалиги соҳасига тааллуқли бўлмаган эҳтиёжлар учун берилган ер участкаси тоифасига — ер участкасини қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ишлаб чиқаришга оид бўлмаган  мақсадлар учун, яъни бино-иншоотлар, якка тартибда уй-жой ва кўп қаватли уйларга, ижтимоий соҳа объектлари, коммуникация ва сув тармоқлари, автомобиль ва темир йўлларга ажратилган ерлар тушунилади. 
— 11-бандда аҳолининг ер участкаси, яъни ҳовлиси ҳақида гап кетяптими?
— Бу ерда гап мерос қилиб қолдириладиган, умрбод эгалик қилиш ҳуқуқини берувчи ордер билан ажратиб берилган ер участкалари  ҳақида кетмоқда. Шу жумладан ҳовлиси ҳам шунга киради.
— «Ер участкасидан «фойдаланилмаганида» — бу термин қандай изоҳланади. Яъни аҳоли ер участкасига экин экмаслик, деб тушуниш керакми?
— «Фойдаланилмаслик» — ер участкаси кимошди савдоси асосида сотиб олинганидан кейин қурилишлар учун ажратилган ерларда белгиланган тартибда қурилиш ишларига киришилмаслик уй-жой, бино қурмаслик тушунилади. Бунда муддат икки йил қилиб белгиланган.
— Ушбу бандда қайд этилган «ер участкасига мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқи гаровда бўлганлар» — бу тоифага қандай ер участкалари киради?
— Бу тоифага ер участкаси ҳуқуқини гаровга қўйиб, кредит олиб, тақиқда турган ер участкалари тушунилади. Бунда ажратилган ер участкалари тоифаси ўзгартирилмайди.
10-банддаги барча тоифалар учун фойдаланилмаётган ер участкалари уларнинг аввалги эгалари тўлаган қиймат ушбу эгаларга компенсация қилинган ҳолда олиб қўйилади.
— Аҳолининг ер участкасидан икки йил мобайнида фойдаланмаётгани қандай аниқланади ва қандай тартибга солинади?
— Ер участкасидан фойдаланилмаслик ҳолати туман ер ресурслари ва давлат кадастри бўлими томонидан ерлардан фойдаланиш бўйича ўтказиладиган мониторинг натижасида аниқланиб, далолатнома тузилади ва белгиланган тартибда туман (шаҳар) ҳокимига ер участкасидан фойдаланиш ҳуқуқини бекор қилиш тўғрисида тақдимнома киритиш билан амалга оширилади. 




Ўхшаш мақолалар

Сунъий интеллект ва  энергетика инқирози:  ChatGPT учун  ким тўлайди?

Сунъий интеллект ва энергетика инқирози: ChatGPT учун ким тўлайди?

🕔09:12, 23.10.2025 ✔15

Бугун техник имкониятлар яшин тезлигида ривожланиб бормоқда. Ҳатто бошланғич синф ўқувчиси ҳам сунъий интеллект нималигини ва ундан фойдаланишни билади. Албатта, бу жуда кўп-кўп соҳаларда катта ижобий имкониятларни бермоқда. Ҳа, сунъий интеллект имкониятларини биз ҳали тўлиқ баҳолай олганимизча йўқ. Аммо танганинг иккинчи томони борлигини унутмаслигимиз зарур.

Батафсил
1 октябрдан  нималар ўзгаради?

1 октябрдан нималар ўзгаради?

🕔15:41, 03.10.2025 ✔55

Ўзбекистонда 1 октябрдан кучга кирадиган қонунчиликдаги ўзгаришлар ҳақида билишни хоҳлайсизми? Марҳамат танишинг, уларни бу ерда жамладик.

Батафсил
Дунё бўйича  гўшт нархи  ошмоқда

Дунё бўйича гўшт нархи ошмоқда

🕔10:47, 11.09.2025 ✔125

Бунга иқлим ўзгаришининг қандай алоқаси бор?

Батафсил
Ҳаммасино кўриш

Сонларни танлаш

Пайшанба, 30-Декабр  
52 51 50 49 48 47 46
45 44 43 42 41 40 39
38 37 36 35 34 33 32
31 30 29 28 27 26 25
24 23 22 21 19 18 17
16 15 14 11 10 9 8
7 6 5 4 3 2 1

Ҳаммасини кўриш 

Кўп ўқилганлар

Ҳаммасини кўриш 

Фойдали манбаалар