Бугуннинг гапи      Бош саҳифа

Икки йил фойдаланмаса ҳовли тортиб олинадими?

Ўтган ҳафтада «Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонуни эълон қилинди. Унда Ер кодексига ҳам қатор ўзгартиришлар киритилган. Жумладан, ҳужжатда қишлоқ хўжалиги соҳасида икки йил мобайнида фойдаланилмаган ерлар, шунингдек, фуқароларнинг ер участкалари ҳам давлатга қайтариб олиниши ҳақида сўз боради.

Икки йил фойдаланмаса ҳовли тортиб олинадими?

Кодекснинг 36-моддаси биринчи қисми 10, 11, 12 бандларида ер участкаларига бўлган ҳуқуқлар бекор қилинишининг янги тартиби  қуйидагича белгиланган:
«10) қишлоқ хўжалиги эҳтиёжлари учун берилган ер участкасидан бир йил мобайнида ва қишлоқ хўжалиги соҳасига тааллуқли бўлмаган эҳтиёжлар учун берилган ер участкасидан икки йил мобайнида фойдаланилмаганида;
11) мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқини берувчи ордер кимошди савдоси асосида сотиб олинганидан кейин ер участкасидан икки йил мобайнида фойдаланилмаганида, ер участкасига мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқи гаровда бўлган тақдирда эса — гаров шартномаси муддати мобайнида фойдаланилмаганида. Фойдаланилмаётган ер участкалари уларнинг аввалги эгалари тўлаган қиймат ушбу эгаларга компенсация қилинган ҳолда олиб қўйилади;
12) фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари туман кенгашлари раёсатининг қарорига мувофиқ фермер ёки деҳқон хўжалигининг Ўзбекистон Фермер, деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер эгалари кенгашига аъзолиги тугатилганда.»

Ер участкаларининг эгалик ҳуқуқи бекор қилинишига оид бундай ёндашув кўпчиликда саволлар уйғотди. Хўш, бу ерда гап одамларнинг яшаб турган ҳовлиси ҳақида кетмоқдами? Икки йил фойдаланилмагани учун ер тортиб олинса, уйининг тақдири нима бўлади? Хусусий мулк ҳуқуқи бузилмаяптими? Шу каби саволлар билан Ўзбекистон Республикаси Ер ресурслари, геодезия, картография ва давлат кадастри давлат қўмитасига мурожаат қилдик. Қўмита ахборот хизмати масъул ходими Неъмат Атамуротовдан қуйидаги жавобларни олдик.
— 10-бандда белгиланган ерлар қандай тоифа шахсларга тегишли? «Қишлоқ хўжалиги соҳасига тааллуқли бўлмаган эҳтиёжлар учун берилган ер участкаси» қандай ерлар?
— Бу бандда келтирилган ерлар — қишлоқ хўжалигида фойдаланиш учун фермер, деҳқон хўжаликлари, кластерлар, ёрдамчи хўжалик юритиш учун корхоналарга берилган, шунингдек деҳқон хўжалиги юритиш учун аҳоли пунктидан ташқарида даладан берилган ерлар киради (Суғориладиган ва лалми ҳайдаладиган экин ерлари, боғлар, узумзорлар, тутзорлар, кўчатзорлар, теракзорлар, яйловлар).
Қишлоқ хўжалиги соҳасига тааллуқли бўлмаган эҳтиёжлар учун берилган ер участкаси тоифасига — ер участкасини қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ишлаб чиқаришга оид бўлмаган  мақсадлар учун, яъни бино-иншоотлар, якка тартибда уй-жой ва кўп қаватли уйларга, ижтимоий соҳа объектлари, коммуникация ва сув тармоқлари, автомобиль ва темир йўлларга ажратилган ерлар тушунилади. 
— 11-бандда аҳолининг ер участкаси, яъни ҳовлиси ҳақида гап кетяптими?
— Бу ерда гап мерос қилиб қолдириладиган, умрбод эгалик қилиш ҳуқуқини берувчи ордер билан ажратиб берилган ер участкалари  ҳақида кетмоқда. Шу жумладан ҳовлиси ҳам шунга киради.
— «Ер участкасидан «фойдаланилмаганида» — бу термин қандай изоҳланади. Яъни аҳоли ер участкасига экин экмаслик, деб тушуниш керакми?
— «Фойдаланилмаслик» — ер участкаси кимошди савдоси асосида сотиб олинганидан кейин қурилишлар учун ажратилган ерларда белгиланган тартибда қурилиш ишларига киришилмаслик уй-жой, бино қурмаслик тушунилади. Бунда муддат икки йил қилиб белгиланган.
— Ушбу бандда қайд этилган «ер участкасига мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқи гаровда бўлганлар» — бу тоифага қандай ер участкалари киради?
— Бу тоифага ер участкаси ҳуқуқини гаровга қўйиб, кредит олиб, тақиқда турган ер участкалари тушунилади. Бунда ажратилган ер участкалари тоифаси ўзгартирилмайди.
10-банддаги барча тоифалар учун фойдаланилмаётган ер участкалари уларнинг аввалги эгалари тўлаган қиймат ушбу эгаларга компенсация қилинган ҳолда олиб қўйилади.
— Аҳолининг ер участкасидан икки йил мобайнида фойдаланмаётгани қандай аниқланади ва қандай тартибга солинади?
— Ер участкасидан фойдаланилмаслик ҳолати туман ер ресурслари ва давлат кадастри бўлими томонидан ерлардан фойдаланиш бўйича ўтказиладиган мониторинг натижасида аниқланиб, далолатнома тузилади ва белгиланган тартибда туман (шаҳар) ҳокимига ер участкасидан фойдаланиш ҳуқуқини бекор қилиш тўғрисида тақдимнома киритиш билан амалга оширилади. 




Ўхшаш мақолалар

Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар:  Ўзбекистон олимларидан  инновацион  ечим

Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар: Ўзбекистон олимларидан инновацион ечим

🕔11:01, 04.12.2025 ✔124

Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.

Батафсил
Экологик маданиятли  одам  соғлом  турмушни танлайди

Экологик маданиятли одам соғлом турмушни танлайди

🕔15:45, 27.11.2025 ✔187

Ўзбекистон Экологик партияси томонидан Қашқадарё вилоят ҳокимлиги, вилоят спорт бошқармаси ҳамкорлигида Қарши шаҳрида Ўзбекистон Президентининг «2030 йилгача бўлган даврда аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида»ги Қарори ижроси юзасидан «Соғлом турмуш тарзи ва мусаффо табиат – узоқ умр гарови!» мавзуида аёллар экофоруми ўтказилди.

Батафсил
Ўзбекистон – АҚШ:  Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда  амалий  қадамлар

Ўзбекистон – АҚШ: Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда амалий қадамлар

🕔15:55, 13.11.2025 ✔324

Бугунги кунда жаҳон сиёсати янги воқеликлар ва ўзаро тенг манфаатлар майдонига айланмоқда. Геосиёсий жараёнлар тобора мураккаблашиб, минтақавий хавфсизлик, иқтисод ва экология соҳаларида глобал ҳамкорликнинг аҳамияти ортмоқда. Шу нуқтаи назардан Марказий Осиё минтақасининг дунё харитасидаги ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга.

Батафсил
Ҳаммасино кўриш

Сонларни танлаш

Пайшанба, 30-Декабр  
52 51 50 49 48 47 46
45 44 43 42 41 40 39
38 37 36 35 34 33 32
31 30 29 28 27 26 25
24 23 22 21 19 18 17
16 15 14 11 10 9 8
7 6 5 4 3 2 1

Ҳаммасини кўриш 

Кўп ўқилганлар

  • Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар:  Ўзбекистон олимларидан  инновацион  ечим

    Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар: Ўзбекистон олимларидан инновацион ечим

    Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.

    ✔ 124    🕔 11:01, 04.12.2025
  • Экологик маданиятли  одам  соғлом  турмушни танлайди

    Экологик маданиятли одам соғлом турмушни танлайди

    Ўзбекистон Экологик партияси томонидан Қашқадарё вилоят ҳокимлиги, вилоят спорт бошқармаси ҳамкорлигида Қарши шаҳрида Ўзбекистон Президентининг «2030 йилгача бўлган даврда аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида»ги Қарори ижроси юзасидан «Соғлом турмуш тарзи ва мусаффо табиат – узоқ умр гарови!» мавзуида аёллар экофоруми ўтказилди.

    ✔ 187    🕔 15:45, 27.11.2025
  • Ўзбекистон – АҚШ:  Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда  амалий  қадамлар

    Ўзбекистон – АҚШ: Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда амалий қадамлар

    Бугунги кунда жаҳон сиёсати янги воқеликлар ва ўзаро тенг манфаатлар майдонига айланмоқда. Геосиёсий жараёнлар тобора мураккаблашиб, минтақавий хавфсизлик, иқтисод ва экология соҳаларида глобал ҳамкорликнинг аҳамияти ортмоқда. Шу нуқтаи назардан Марказий Осиё минтақасининг дунё харитасидаги ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга.

    ✔ 324    🕔 15:55, 13.11.2025
  • ЮНЕСКО ёшлар форуми:  Иқлим ўзгариши  муаммолари  ва ечимига асосий  эътибор  қаратилди

    ЮНЕСКО ёшлар форуми: Иқлим ўзгариши муаммолари ва ечимига асосий эътибор қаратилди

    Самарқандда бошланган ЮНЕСКО Бош конференциясининг 43-сессияси доирасида қадимий шаҳарда ЮНЕСКОнинг 14-Ёшлар форуми бўлиб ўтди.

    ✔ 455    🕔 16:36, 30.10.2025
  • Сунъий интеллект ва  энергетика инқирози:  ChatGPT учун  ким тўлайди?

    Сунъий интеллект ва энергетика инқирози: ChatGPT учун ким тўлайди?

    Бугун техник имкониятлар яшин тезлигида ривожланиб бормоқда. Ҳатто бошланғич синф ўқувчиси ҳам сунъий интеллект нималигини ва ундан фойдаланишни билади. Албатта, бу жуда кўп-кўп соҳаларда катта ижобий имкониятларни бермоқда. Ҳа, сунъий интеллект имкониятларини биз ҳали тўлиқ баҳолай олганимизча йўқ. Аммо танганинг иккинчи томони борлигини унутмаслигимиз зарур.

    ✔ 461    🕔 09:12, 23.10.2025
Ҳаммасини кўриш 

Фойдали манбаалар