Бугуннинг гапи      Бош саҳифа

«Менинг исмим Джуманияз!»

Ишхонага кела солиб узлуксиз жиринглаётган телефон гўшагини кўтардим. Салом-алик боис овозидан дарров танидим, бообрў маҳкамада ишловчи ёшуллилардан бири экан. Газетанинг кечаги сонида унинг мақоласини эълон қилдирган эдик. ​​​​​​​

«Менинг исмим Джуманияз!»

Шунга тил учида бўлса ҳам раҳмат айтиб қўйса керак, деган хаёлда вужудим қулоққа айланиб, сўзларини тинглаб турдим. «Оға, қуллуқ» қаёқда дейсиз, кутилмаганда гўшакдан ёшулли жанобларининг ўшқирган овози эшитилди: «Ким сенга журналист деган диплом бериб қўйибди ўзи?! Ғирт саводсиз экансан-ку! Менинг исмим Джуманияз эканини ахир ҳужжатлар билан танишганда ўн марта кўрган эдинг-ку! Нега Жуманиёз деб ёзасан, саводсиз!?.»

Ёшуллининг нимага жиғибийрон бўлаётганининг сабабини англаб кулиб юбордим. У эса сўкинганча гўшакни қўйиб қўйди.

Ажабтовур касбни танлаган эканман, журналистик фаолиятим давомида бу каби воқеаларга жуда кўп дуч келаман. Кимдир исми, кимдир эса фамилиясини хато ёзганимизни иддао қилиб, жиғибийрон бўлиб телефон қилишади, ҳатто жанжалга ёғ сепиб келадиганлар ҳам йўқ эмас. «Паспортимда менинг фамилиям Камилов. Сен уни Комилов деб нотўғри ёзибсан, — дейди хусусий тадбиркорлик тўғрисидаги мақолам қаҳрамони. — Жиллақурса, исмимни тўғри ёзсанг бўлармиди?! Ахир, Сагдулла деб ёзиб кўрсатган эдим-ку!»

Дарҳақиқат, бу каби иддаоларга касбимиз тақазоси билан кунда, кунора йўлиқамиз. Ҳар гал эътироз билдирувчиларга матбуот — оммавий саводхонликни ташувчи манба бўлгани учун ҳам исм-фамилиялар гарчи ҳужжатларда хато ёзилган бўлса ҳам, газета-журналларда уни ўзбек тили меъёрларига мос равишда тўғрилаб ёзишимиз зарур эканини эринмасдан тушунтирамиз. Бироқ бизни тушунган тушуниб, узрни айтади, тушунмаган жанжалга мой сепиб, бизни чаласаводликда айблайди.

Яқинда касбдошлармизнинг муҳим бир масалалар ечимига қаратилган йиғилиши бўлиб ўтди. Унда ҳамкасбларимиздан бири айнан шундай «муаммо» билан бошини қотиришаётганини айтиб қолди. Кимдир исм-фамилиялар ҳужжатларда қандай қайд этилган бўлса, шундайлигича ёзиш керак, деса, бошқаси, ўзбек тили меъёрларига мослаб, хатоларини тузатиб эълон қилиш зарур, деган фикрларни билдирди.

Энсамни қотирган нарса шу бўлдики, олий ўқув юртида беш-олти йил ўқиб, илмий иш ёқлаган ёхуд нуфузли лавозимда ишлаётган шахслар ҳам матбуот — оммавий саводхонликни тарғиб қилувчи мактаб эканини чуқур ҳис этишмайди. Бундайлар ҳанузгача ўз она тилимизга ҳурматни ҳис қилмаётирлар. Бу каби чаласаводлар ҳанузгача қачонлардир коммунистлар замонида паспортига ўрисчага мослаб, хато ёзилган фамилияларини ана ўша расвои жаҳонлигича матбуотга олиб чиқмоқчи бўлади. Гарчи ҳужжатларда хато ёзилган бўлса ҳам, матбуотда уни тўғрилаб ёзиш — ёш авлодни саводхонликка ўргатиш, қолаверса, ўз она тилимизга ҳурмат саналади.




Ўхшаш мақолалар

Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар:  Ўзбекистон олимларидан  инновацион  ечим

Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар: Ўзбекистон олимларидан инновацион ечим

🕔11:01, 04.12.2025 ✔124

Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.

Батафсил
Экологик маданиятли  одам  соғлом  турмушни танлайди

Экологик маданиятли одам соғлом турмушни танлайди

🕔15:45, 27.11.2025 ✔187

Ўзбекистон Экологик партияси томонидан Қашқадарё вилоят ҳокимлиги, вилоят спорт бошқармаси ҳамкорлигида Қарши шаҳрида Ўзбекистон Президентининг «2030 йилгача бўлган даврда аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида»ги Қарори ижроси юзасидан «Соғлом турмуш тарзи ва мусаффо табиат – узоқ умр гарови!» мавзуида аёллар экофоруми ўтказилди.

Батафсил
Ўзбекистон – АҚШ:  Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда  амалий  қадамлар

Ўзбекистон – АҚШ: Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда амалий қадамлар

🕔15:55, 13.11.2025 ✔324

Бугунги кунда жаҳон сиёсати янги воқеликлар ва ўзаро тенг манфаатлар майдонига айланмоқда. Геосиёсий жараёнлар тобора мураккаблашиб, минтақавий хавфсизлик, иқтисод ва экология соҳаларида глобал ҳамкорликнинг аҳамияти ортмоқда. Шу нуқтаи назардан Марказий Осиё минтақасининг дунё харитасидаги ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга.

Батафсил
Ҳаммасино кўриш

Сонларни танлаш

Пайшанба, 30-Декабр  
52 51 50 49 48 47 46
45 44 43 42 41 40 39
38 37 36 35 34 33 32
31 30 29 28 27 26 25
24 23 22 21 19 18 17
16 15 14 11 10 9 8
7 6 5 4 3 2 1

Ҳаммасини кўриш 

Кўп ўқилганлар

  • Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар:  Ўзбекистон олимларидан  инновацион  ечим

    Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар: Ўзбекистон олимларидан инновацион ечим

    Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.

    ✔ 124    🕔 11:01, 04.12.2025
  • Экологик маданиятли  одам  соғлом  турмушни танлайди

    Экологик маданиятли одам соғлом турмушни танлайди

    Ўзбекистон Экологик партияси томонидан Қашқадарё вилоят ҳокимлиги, вилоят спорт бошқармаси ҳамкорлигида Қарши шаҳрида Ўзбекистон Президентининг «2030 йилгача бўлган даврда аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида»ги Қарори ижроси юзасидан «Соғлом турмуш тарзи ва мусаффо табиат – узоқ умр гарови!» мавзуида аёллар экофоруми ўтказилди.

    ✔ 187    🕔 15:45, 27.11.2025
  • Ўзбекистон – АҚШ:  Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда  амалий  қадамлар

    Ўзбекистон – АҚШ: Инклюзив ҳамкорлик ва парламентлараро мулоқотда амалий қадамлар

    Бугунги кунда жаҳон сиёсати янги воқеликлар ва ўзаро тенг манфаатлар майдонига айланмоқда. Геосиёсий жараёнлар тобора мураккаблашиб, минтақавий хавфсизлик, иқтисод ва экология соҳаларида глобал ҳамкорликнинг аҳамияти ортмоқда. Шу нуқтаи назардан Марказий Осиё минтақасининг дунё харитасидаги ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга.

    ✔ 324    🕔 15:55, 13.11.2025
  • ЮНЕСКО ёшлар форуми:  Иқлим ўзгариши  муаммолари  ва ечимига асосий  эътибор  қаратилди

    ЮНЕСКО ёшлар форуми: Иқлим ўзгариши муаммолари ва ечимига асосий эътибор қаратилди

    Самарқандда бошланган ЮНЕСКО Бош конференциясининг 43-сессияси доирасида қадимий шаҳарда ЮНЕСКОнинг 14-Ёшлар форуми бўлиб ўтди.

    ✔ 455    🕔 16:36, 30.10.2025
  • Сунъий интеллект ва  энергетика инқирози:  ChatGPT учун  ким тўлайди?

    Сунъий интеллект ва энергетика инқирози: ChatGPT учун ким тўлайди?

    Бугун техник имкониятлар яшин тезлигида ривожланиб бормоқда. Ҳатто бошланғич синф ўқувчиси ҳам сунъий интеллект нималигини ва ундан фойдаланишни билади. Албатта, бу жуда кўп-кўп соҳаларда катта ижобий имкониятларни бермоқда. Ҳа, сунъий интеллект имкониятларини биз ҳали тўлиқ баҳолай олганимизча йўқ. Аммо танганинг иккинчи томони борлигини унутмаслигимиз зарур.

    ✔ 461    🕔 09:12, 23.10.2025
Ҳаммасини кўриш 

Фойдали манбаалар