— Баъзан менинг ғояларим асосида қилинган ишларни кўриб қоламан. Шундай пайтларда мен ўз ғояларимни қонунан ҳимоя қила оламанми?

— Фикр ва ғоя, башарти, у бирон моддий шаклга эга бўлмаса, интеллектуал мулк объекти сифатида қаралмайди ва муаллифлик ҳуқуқига эга бўлмаган тақдирда қонун билан ҳимоя қилинмайди, — дейди Интеллектуал мулк агентлиги мутахассиси Ўктам ­ИБРОҲИМОВ, — Ғоя асосида қилинган бирон ихтиро (ёки шу каби интеллектуал мулк объекти) тегишли тартибда патент олиб, унга муаллифлик ҳуқуқи жорий қилинган бўлса, у қонунан муҳофаза қилиниш ҳуқуқига эга. Яъни, ихтиро сифатида кўрсатилган объектгина ҳуқуқий жиҳатдан муҳофаза қилинади.

Қурилмалар, усуллар, моддалар, микроорганизмларнинг штаммлари, ўсимликлар ва ҳайвонлар ҳужайраларининг турлари, илгаридан маълум бўлган қурилмалар, усуллар, моддаларнинг, микроорганизмлар штаммларининг янги мақсадда қўлланилиши ихтиро сифатида эътироф этилади.

Шунингдек, илмий назариялар ва математика усуллари, хўжаликни ташкил этиш ва бошқариш усуллари, шартли белгилар, жадваллар, қоидалар, ақлий операцияларни бажариш қоидалари ва усуллари, электрон ҳисоблаш машиналари учун алгоритмлар ва дастурлар, бинолар, иншоотлар, ҳудудларни режалаштириш лойиҳалари ва схемалари, эстетика талабларини қаноатлантиришга йўналтирилган, маҳсулотларнинг фақат ташқи кўринишига оид ечимлар, интеграл схемаларнинг топологиялари, ўсимлик навлари ва ҳайвон зотлари, жамоат манфаатлари, инсонпарварлик ва ахлоқ қоидаларига зид ечимлар ихтиро сифатида эътироф этилмайди.

Зиёда ЎРИНБОЕВА

 ёзиб олди.