Чоршанба
10-Декабр 2025
Шамол энергетикаси барқарор энергия манбаларига ўтишда катта аҳамиятга эга. Лекин унинг атроф-муҳитга таъсирини минималлаштириш ниҳоятда муҳим.
«Қушлар парвозини бошқариш» эксперименти доирасида «ACWA Power» компанияси шамол турбинасига қушларнинг урилиш хавфини камайтириш учун Баш ва Жанкелди шамол электр станциялари лойиҳаларида инновацион технологияларни синовдан ўтказмоқда. Экспериментда камёб ва йўқолиб кетиш хавфи остидаги турларга алоҳида эътибор қаратилмоқда. Ўзбекистон бу тур учун муҳим яшаш жойи бўлиб, турнинг салмоқли қисми шамол станциялари яқинида яшайди.
Мутахассисларнинг таъкидлашича, уч йиллик тадқиқотда электр тармоғининг бутун узунлиги бўйлаб ҳар ҳафта қушлар ўлими мониторинги ўтказилади.
– Қайси турдаги тўқнашувларнинг олдини олиш мосламаси энг яхши ишлашини солиштириш учун биз ҳар бир турдаги қурилмани мосламасиз бошқарув кетма-кетлиги билан алмашиб, 8 та рейс кетма-кетлигида ўрнатамиз, – дейди Шарқий Англия университети профессори, ёввойи табиатни муҳофаза қилиш бўйича ва экотизимларни бошқариш бўйича мутахассис Паул Долман.
Эксперимент натижалари нафақат 300 километр узунликдаги электр узатиш тармоғининг таъсирини камайтириш учун энг яхши ечимни беради, балки Ўзбекистондаги ва бутун Марказий Осиёдаги энг заиф қушлар гуруҳига мос келадиган тўқнашувнинг олдини олиш қурилмалари турларини энг яхши амалиётларга асосланиб ишлаб чиқиш имконини яратади.
Тоза ҳаво бугунги кунда нафақат юртимиз, балки бутун дунё мамлакатларининг оғриқли муаммоларидан бири бўлиб қолмоқда. Ҳар бир давлатда демографик кўрсаткичлар ўсиб боргани сайин тоза ҳаво масаласи ҳам кўндаланг муаммога айланмоқда.
Батафсил
Тошкент шаҳрида бир неча ҳафтадан буён давом этаётган ҳаво ифлосланиши фонида сунъий ёмғир ёғдириш масаласи яна муҳокамалар майдонига чиқди. Тўғри, юртимиз осмонида сунъий ёмғир ёғдириш ҳақида бир неча йиллардан буён айтиб келинади.
Батафсил
Қиммат техникалар эмас, табиий йўллар самарали ва зарарсиз
Батафсил
Тоза ҳаво бугунги кунда нафақат юртимиз, балки бутун дунё мамлакатларининг оғриқли муаммоларидан бири бўлиб қолмоқда. Ҳар бир давлатда демографик кўрсаткичлар ўсиб боргани сайин тоза ҳаво масаласи ҳам кўндаланг муаммога айланмоқда.
Тошкент шаҳрида бир неча ҳафтадан буён давом этаётган ҳаво ифлосланиши фонида сунъий ёмғир ёғдириш масаласи яна муҳокамалар майдонига чиқди. Тўғри, юртимиз осмонида сунъий ёмғир ёғдириш ҳақида бир неча йиллардан буён айтиб келинади.
Қиммат техникалар эмас, табиий йўллар самарали ва зарарсиз
Инсониятнинг табиат билан муносабати асрлар давомида доимий мувозанатсизлик билан кечди. Замонавий глобализация даврида эса ноёб ўсимликлар ва жониворлар эндиликда фақатгина табиий бойлик эмас, балки халқаро бозорнинг қимматбаҳо маҳсулотига айланиб, бу мувозанатсизлик янада кучайишига сабаб бўлди.
Жорий йилнинг энг муҳим табиатни муҳофаза қилиш тадбирларидан бири бошланишига оз қолди – 24 ноябрдан 5 декабргача «Silk Road Samarkand» туризм мажмуаси йўқолиб кетиш хавфи остида турган ёввойи ҳайвон ва ўсимлик турлари билан халқаро савдони тартибга солиш тўғрисидаги конвенция томонлари конференциясининг 20-сессияcи – CITES CoP20 мезбони бўлади.
