Чоршанба
10-Декабр 2025
Чиқиндилар экотизимнинг барча қатламларига бирдай зарарли таъсир кўрсатувчи муаммо бўлиб турибди.
Уларни тартибга солиш, ўз вақтида тўғри утилизация қилиш ҳамда зарарини имкон қадар камайтириш борасида қилинаётган ислоҳотлар дастлабки натижасини бера бошлади.
2024 йил давомида Қорақалпоғистон Республикаси ҳамда Андижон, Бухоро, Қашқадарё, Наманган, Самарқанд, Фарғона, Хоразм ва Тошкент вилоятларининг жами 81,2 гектар ер майдонидаги 29 та қаттиқ маиший чиқинди полигони рекультивация қилиниб, санитария талаблари асосида тупроқ қатлами билан ёпилди.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Чиқиндиларни бошқариш тизимини такомиллаштириш ва уларнинг экологик вазиятга салбий таъсирини камайтириш бўйича чора-тадбирлар тўғрисида»ги 5-сонли Фармони ижроси юзасидан Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги томонидан қатор ишлар амалга оширилмоқда. Жумладан, вазирликнинг Чиқиндиларни бошқариш ва циркуляр иқтисодиётни ривожлантириш агентлиги ҳузуридаги Чиқинди полигонларини бошқариш дирекцияси томонидан 2024 йил давомида республикада мавжуд 198 та маиший чиқинди полигонидан 29 таси рекультивация қилинди.
Чиқинди полигонларининг санитария талаблари ва экологик меъёрларга мос эмаслиги ер майдонларининг заҳарланиши ва генофонди бузилиши, ёнғин хавфи, атмосферага иссиқхона газлари чиқиши ортиб боришига сабаб бўлади. Бу каби салбий оқибатларнинг олдини олиш мақсадида «Ўзбекистон Республикасида қаттиқ маиший чиқиндилар билан боғлиқ ишларни амалга ошириш стратегияси» ишлаб чиқилган. Унга кўра 1 108,6 гектар майдонга тенг 167 та полигон рекультивация қилиниши белгиланган.
Таъкидлаш жоизки, бу каби чора-тадбирлар натижасида иссиқхона газлари сизиб чиқишига чек қўйилиб, ёнғин хавфи олди олинмоқда. Шунингдек, сизот сувларининг атмосфера ҳавосига салбий таъсири 78 фоизга камайтирилди.
Бундан ташқари, «Яшил макон» умуммиллий лойиҳаси доирасида республика бўйлаб 112 та чиқинди полигони атрофига 197 мингта дарахт ва бута кўчатлари экилиб, «яшил белбоғ»лар ташкил қилиниши натижасида ер генофонди яхшиланиб, яшил ҳудудлар яратилмоқда.
Чиқинди полигонларининг ҳолати ижобий томонга ўзгармоқда. Келгусида соҳада замонавий талабларга жавоб берувчи полигонлар ташкил этилиши баробарида зарарли газлар ва аҳоли ўртасида турли касалликлар келиб чиқишини кескин қисқартириш мақсад қилинган.
Экология вазирлиги
Aхборот хизмати
Тоза ҳаво бугунги кунда нафақат юртимиз, балки бутун дунё мамлакатларининг оғриқли муаммоларидан бири бўлиб қолмоқда. Ҳар бир давлатда демографик кўрсаткичлар ўсиб боргани сайин тоза ҳаво масаласи ҳам кўндаланг муаммога айланмоқда.
Батафсил
Тошкент шаҳрида бир неча ҳафтадан буён давом этаётган ҳаво ифлосланиши фонида сунъий ёмғир ёғдириш масаласи яна муҳокамалар майдонига чиқди. Тўғри, юртимиз осмонида сунъий ёмғир ёғдириш ҳақида бир неча йиллардан буён айтиб келинади.
Батафсил
Қиммат техникалар эмас, табиий йўллар самарали ва зарарсиз
Батафсил
Тоза ҳаво бугунги кунда нафақат юртимиз, балки бутун дунё мамлакатларининг оғриқли муаммоларидан бири бўлиб қолмоқда. Ҳар бир давлатда демографик кўрсаткичлар ўсиб боргани сайин тоза ҳаво масаласи ҳам кўндаланг муаммога айланмоқда.
Тошкент шаҳрида бир неча ҳафтадан буён давом этаётган ҳаво ифлосланиши фонида сунъий ёмғир ёғдириш масаласи яна муҳокамалар майдонига чиқди. Тўғри, юртимиз осмонида сунъий ёмғир ёғдириш ҳақида бир неча йиллардан буён айтиб келинади.
Қиммат техникалар эмас, табиий йўллар самарали ва зарарсиз
Инсониятнинг табиат билан муносабати асрлар давомида доимий мувозанатсизлик билан кечди. Замонавий глобализация даврида эса ноёб ўсимликлар ва жониворлар эндиликда фақатгина табиий бойлик эмас, балки халқаро бозорнинг қимматбаҳо маҳсулотига айланиб, бу мувозанатсизлик янада кучайишига сабаб бўлди.
Жорий йилнинг энг муҳим табиатни муҳофаза қилиш тадбирларидан бири бошланишига оз қолди – 24 ноябрдан 5 декабргача «Silk Road Samarkand» туризм мажмуаси йўқолиб кетиш хавфи остида турган ёввойи ҳайвон ва ўсимлик турлари билан халқаро савдони тартибга солиш тўғрисидаги конвенция томонлари конференциясининг 20-сессияcи – CITES CoP20 мезбони бўлади.
