Бақо гулига сабот
Навоий бунёд этган боғлар ҳозир қаерда?
Бу дунё бир гулзорга қиёс қилинади. Ҳар бир инсон шу гулзорнинг кичик бир хизматчиси сифатида уни гуллаб-яшнашига ўзининг муносиб ҳиссасини қўшиб ўтмоғи керак.
БатафсилДилим хун бўлиб йўл четидаги ўриндиқда ўтиргандим, қаёқдандир бир аёл чамаси беш ёшлардаги ўғлини етаклаб келди. Болакайни ўриндиқнинг нарига четига ўтказиб, қўлига музқаймоқ тутди ва «Чиққунимча шу ерда ўтир», деб тайинлади-да, ўзи йўлнинг у тарафидаги суд биноси томон кетди.
Болакай бутун борлиқни унутган кўйи музқаймоқни мароқ билан яларди.
– Музқаймоқни яхши кўрасанми? – болакайни саволга тутдим.
– Ҳа! – қисқагина жавоб берди у.
– Музқаймоқни кўп ейсанми? – зерикканимдан болакайни яна саволга тутдим.
– Йўқ! – яна қисқагина жавоб!
Шундан сўнг болакайга халал бергим келмади. Бироқ зум ўтмай у гапига қўшимча қилгандай:
– Музқаймоқ олиш учун пул керак-ку, – деди.
Aлланималарнидир тушунгандай бўлдим, индамадим, бироқ жим ҳам туролмадим.
– Кўп пулинг бўлса нима қилардинг?
– Кўп музқаймоқ олардим, – қўлидаги музқаймоқни авайлаб ер экан жавоб берди у.
– Жуда кўп пулинг бўлса-чи?
– Жуда кўп музқаймоқ олардим, машинча, – қулочини ёзиб кўрсатди.
Музқаймоқ берсангиз, дунёларча қувонадиган болакай. Уни шунчаки музқаймоқ билан бахтиёр этиш мумкин. Катталарни-чи, баъзан уларнинг нафси шунчалик ҳакалак отадики, бутун дунёни ютиб юборишса ҳам яна камдай.
– Ойингни кўпроқ яхши кўрасанми, музқаймоқними? – болакайни яна саволга тутдим.
У бир менга, бир қўлидаги музқаймоққа қараб қўйгач:
– Ойимни, – деб жавоб берди.
Бирдан ҳалиги аёл (болакайнинг онаси) пайдо бўлди. У гоҳ йўлнинг у томонига, гоҳ бу томонига қарар, хуноби ортиб ўзига-ўзи бир нималар деб қўярди. Шу пайт болакай «Aя, яна музқаймоқ олиб беринг», – деди.
– Музқаймоқ? – ҳалиги аёлнинг бирдан жазаваси тутди.
– Катта холангни пулига олиб бераманми сенларга ҳадеб музқаймоқни? Ўзи анави аблаҳ отанг алиментни тўламаган бўлса... Устингни нима қилдинг? (Болакайни кийимига бир-икки томчи муқаймоқ томган экан) эшшак, сенларга янги кийим олишга ҳадеб пул қаерда? Сен ҳам дадангдан баттар овсар бўласан. Мен сенга устингни кир қилмагин, дегандим-а...
Болакайнинг кўзларида ёш пайдо бўлди. Шу пайт ҳалиги аёл ўғлининг билагидан ушлаб силтаркан ўшқирди:
– Кўчада йиғласанг, уйга боргач, биласан-а нима қилишимни?
Болакайнинг кўзига жиққа ёш тўлган кўйи турарди. Ҳозир портлайди, пиқиллиб йиғлаб юборади, деб ўйлагандим. Йўқ, болакай йиғламади, кўзларида жиққа ёш қотиб қолган, лаби буришган, ўзи эса йиғламаслик учун тишини-тишига босиб олиб жим турарди. Уйга боргач нима бўлишини яхши билади. Ҳайратда эдим, болакай бундай ноҳақликка, разолатга қарши туришда ўзида куч топа олганди. Назаримда, ҳозир шу болакай дунёдаги энг кучли инсон эди. Ҳалига аёл ўғлининг қўлидан шарт ушлади-ю, судраганча қаергадир шошиб кетди.
Ўйга толаман, юрагим тирналади. Нега ахир ота-онасининг қилган хатоси учун болалар жавоб бериши керак? Нега онанинг ўз боласига нисбатан ҳам меҳри қолмаган? Болакайнинг отаси ташлаб кетгани сабаблими?! Нега энди биз душманимиздан кўра кўпроқ дўстимиздан озор кўришимиз керак? Бир покиза мурғак қалбини арзимаган нарсалар учун синдириш инсонга хосми?
Сўнгги кунларда ҳаётимда содир бўлган ноҳақликлар кўз ўнгимда жонланади. Димоғим ачишиб кетади. Бироқ мен ўша болакайчалик кучли эмасдим!..
Шаҳзода АБДУЛЛАЕВА
Бу дунё бир гулзорга қиёс қилинади. Ҳар бир инсон шу гулзорнинг кичик бир хизматчиси сифатида уни гуллаб-яшнашига ўзининг муносиб ҳиссасини қўшиб ўтмоғи керак.
БатафсилМеҳнат таътилига чиқиб, қишлоққа қайтганимга бир ҳафтадан ошди. Институтни тугатиб шаҳарда ишлаяпман.
БатафсилДекабрнинг ўрталари. Устма-уст ёққан қор эриб, дарахт тагидаги барглар ерга ёпишиб чирий бошлаган. Мансуржоннинг бобоси ҳар йили боғдаги хазонларни йиғиб устини тупроқ билан кўмиб қўяди. Дарахт барглари тупроқ остида чириб ўғитга айланади. Ҳозир ҳам бобоси бешлик (паншаха) билан хазонларни йиғяпти. Беш ёшли Мансуржон бобосига ёрдамлашгани чиққан. Икки юзи совуқдан қизариб кетган.
Батафсил