Ош бўлмасин!..
Дошқозондаги ошдан қолган қоп-қора ёғни чўмичда пластик идишга қуяётган ошпазга «Буни нима қиласиз?» дея савол бердим. У «Шуниям билмайсанми?!» дегандай энса қотириб жавоб қайтарди:
БатафсилФарзанди боғча ёшида бўлган оналардан тез-тез эшитамиз: «Болам боғчага қатнай бошлагандан буён кўп касал бўляпти. Бир кун боғчага борcа, бир ҳафта уйда даволанади...» Ҳақиқатан ҳам, нега боғчада бола кўп касал бўлади?
— Илк боғчага чиққанда бола ҳам руҳий, ҳам жисмоний зўриқиши табиий, — дейди Тошкент шаҳридаги 133-мактабгача таълим муассасаси ҳамшираси Латофатхон СОБИРОВА. — Айниқса, биринчи уч ҳафта катта аҳамиятга эга. Биринчидан, бола ўзи учун умуман нотаниш одамлар даврасига ва бегона шароитга тушади. Бу ичикиш иммунитетини пасайтириб юборади — организмининг қаршилик кўрсатиш функцияси пасаяди.
Болалар хавфли касалликларга қарши эмланган бўлса-да, боғчага ўзлари билан хавфлилик даражаси унча юқори бўлмаган турли вирусларни олиб келади. Бир илмий тадқиқотда жамоат жойида 200 дан ортиқ вирус кезиб юриши исботланган эди. Уйда парваришланган бола эса уларнинг 50-60 таси билан таниш бўлиши мумкин. Янги вируслар билан тўқнаш келганда иммунитети суст бола организми уларга қаршилик кўрсата олмайди ва томоқ оғриғи, бурун оқиши, иситма кабилар пайдо бўлади.
Агар фарзандингиз бир йилда 3-5 мартагача шамоллаш ва грипп билан оғриса, бу меъёрий ҳолатдир. Ундан ортиғи эса алоҳида тадбир талаб қилади.
Кичкинтой боғчага осон кўникиши, иммунитети тушиб кетмаслиги учун уни босқичма-босқич янги шароитга мослаштириш лозим. Биринчи куни бола онаси ҳамроҳлигида боғча билан бир соат танишиши керак. Болани иккинчи куни бир, учинчи куни икки, тўртинчи куни уч соатга қолдириб, кейин олиб кетиш керак. Боғчада бўлиш вақти ҳар куни бир соатдан узайтириб борилса, бола руҳан қийналмай, янги одамлар ва шароитга мослашади. Айрим ота-оналар биринчи кунданоқ гўдакни 7-8 соатга боғчада қолдириб кетади. Бундай болалар боғчадан безиб, кўникиши ҳам жуда оғир кечади. Эрталаб келиши билан йиғлайди, кўп хархаша қилади, овқат емайди. Натижада арзимас сабаб билан ҳам касалланиб қолаверади.
Болани боғчага беришдан олдин уни вирусли гепатит А, грипп каби юқумли касалликларга қарши эмлатишни унутманг. Куз ва қиш фаслларида мавсумга мос кийинтиринг.
Робия НУРИДДИНОВА
ёзиб олди.
Дошқозондаги ошдан қолган қоп-қора ёғни чўмичда пластик идишга қуяётган ошпазга «Буни нима қиласиз?» дея савол бердим. У «Шуниям билмайсанми?!» дегандай энса қотириб жавоб қайтарди:
БатафсилЎтган ҳафтада ҳукуматнинг тегишли қарорига мувофиқ рецепт билан бериладиган дориларни электрон рецепт асосида тайинлаш тартиби белгиланди.
БатафсилЗамонавий ҳаёт ритми биздан тезкорликни талаб қилаётгани бор гап. Улар орасида энг оммабопи – тез тайёрланадиган егуликлар (фаст-фуд) ва қайта ишланган саноат маҳсулотлари эканлиги ҳам ҳақиқат.
Батафсил