Тил – миллатнинг қалби, тафаккурнинг жонли ифодаси
Ботирали ШОДИЕВ, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, ЎЭП фракцияси аъзоси:
БатафсилДеразанинг рўпарасида, йўлнинг нариги томонида шохлари узайиб кетган бир туп нашвати бу йил ҳам юкли бўлди. Довулда синган бир ён шохчаси ерга бошини қўйса-да, танага ёпишган пўстлоғидан жон олиб, мевалари етилган сайин новдалари пастига эгилиб мажнунтолга ўхшаб қолди.
Думбулроғи томоқни бўғиб, пишганида хамири чиқиб кетадиган нашватининг бу навини уй эгалари унчалик ноёб неъмат санамаса ҳам, атрофда ҳеч кимнинг боғида учрамагани учунми, қўни-қўшнилар мақтаб ейди. Ҳали пишмасданоқ болалар дарахтга тош, аёллар эгасига гап ота бошлайди. Бола дегани бир нарсага ўч бўлса, чумчуқдай бўларкан. Қувганинг билан кўзингнинг ташасини топиб бир зумда яна ёпирилиб келаверади.
Жумагул қарғаб-қувишдан, зумрашалар юлиб қочишдан чарчамайди.
— Тўхта шу ерда! Тутиб олсам, оғзингни яп-ялапоқ этаман. Еганинг камлик қилдими, шохини ҳам синдирибсан? Бундан кейин баргини юлсанг ҳам қўлингни синдираман.
Жиғибийрон бўлган аёл таёқ кўтариб, қочаётган тўданинг изидан бироз югурди. Қизлар ўзи «ботир» бўларкан. Келганда улар олдинда, болалар орқада келади. Қочганда аксинча. Болалар қўлидагини ташлаб қочса, қизлар этагини ушлаб қочади. Улар орасида ҳали қочишни ҳам уддалай олмайдиган, йиқилиб-туртиниб юрадиган норасидалар ҳам бор эди.
Жумагул болаларни қувиб солиб уйига кириб кетганидан сўнг, тушликка келган Одилбек тол соясида велосипедининг орқасига боғланган қамишнинг боғичини еча бошлади. Шохлари йўлга чиқиб турган нашвати ёнига келиб, толнинг панасидаги одам сулдарини диққат билан кузатаётган қизалоқлар «ким менинг қизим бўлади?», деган овоздан сесканиб орқага тисарилишди.
— Қай бирингиз менинг қизим бўмоқчисиз? Анави қиз жуда яхши экан. Кўйлаги ҳам чиройли экан. Шуни ўзимнинг қизим қилиб олсаммикан!? Ана униси унданам ажойиб экан. — Толнинг панасидан бошини чиқарган Одилбекнинг сўзларини эшитган қизалоқлар орқаси билан юриб, аста узоқлаша бошлади. — Худди шундай қизни тополмай юргандим. Дўконлардаям йўқ экан, фақат қўғирчоқлар қолибди. Ким менинг қизим бўлса, ҳар куни нашватига тўйи-иб юради. Келинглар, нашвати териб бераман.
«Ота» бир нечта қадам босиши билан қизчалар қочиб қолишди. Эртаси куни тўпланишиб келган қизалоқлар ўн қадам нарида тўхтаб, бир муддат сергак туришди. Толнинг ортидан таниш овоз эшитилди:
— Келинглар қизларим, келақолинглар! Ҳой, Жумагул, бу ёққа чиқ! Анавиларнинг ҳаммаси бизнинг қизимиз бўлмоқчи экан. Нашватининг бор-йўғини терамиз.
Қизлар ура солиб қочишди. Бирон нарсадан ҳурккан қўзичоқдек кўзларини катта-катта очиб, узоқдан қараб туришди. Қўрқинчли «меҳрибон ота» пақирни олиб нашватига тўлдирди. Уни кўтариб уч-тўрт қадам ташлаши биланоқ, қочоқлар кўчада ўйнаб юрган укаларини етаклаб уй-уйлари томон илдамлашди.
— Ой қизларим, мой қизларим? Жуда мазали бу. Бир татиб кўрмайсизларми? Уяляпсизларми? Атта-анг, шундай ширин нашвати энди увол бўлади-я. Йўқ, яхшиси бундай қилсак. Челакни шу ерда қолдириб кетаман. Ўзларингиз келиб олаверинглар. Тортинманглар, деразадан қарамайман. Ким шундан бир тишласа — менинг қизим бўлади.
Бир соатлардан сўнг Жумагул йўл четидаги пақирни олиш учун чиққанида қўшниси Фотима кичигини кўтариб, каттасини етаклаб қаёққадир отланар экан, дугонаси ёнида бирров тўхтади.
— Хирмонингизга барака! — деди у боласини ерга қўяётиб.
— Умрингизга барака! — Жумагул ярми қизғиш нашватилардан бир нечтасини саралаб, уларга бирма-бир узатди. Онасининг этагига ёпишиб олган қизча қўлларини орқасига яшириб олди. Укаси эса дарҳол мевага ёпишиб, иштаҳа билан кемира бошлади. Қизалоқ бирданига йиғлаб юборди.
— Йиғлама жоним, бошқасини бераман. Мана, каттароғи! Ол!... Ола қол!... Нега олмаяпсан?
— Укамни ҳеч кимга бермайман! — Қизча укасини маҳкам қучоқлаб олди.
Ботирали ШОДИЕВ, Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати, ЎЭП фракцияси аъзоси:
БатафсилЖадид бобомиз Беҳбудий бир неча мамлакатларнинг таълим тизимидан хабардор инсон сифатида миллатнинг юксалиши, юрт тараққиёти ва равнақи, инсон камолоти учун асосий жиҳат маориф эканини чуқур мулоҳаза қилган эди.
БатафсилҲар куни атрофимизда юзлаб, минглаб ҳодисалар содир бўлади. Уларнинг баъзисига шунчаки кўз югуртиб ўтамиз, бошқаларини эса унутиб юборимиз. Бироқ айрим воқеалар борки, юракка муҳрланади, одамни чуқур ўйга солади.
Батафсил