Тутунсиз ва мазутсиз иссиқхоналар: Ўзбекистон олимларидан инновацион ечим
Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.
БатафсилХалқда бир яхши гап бор: қалдирғоч тинч жойда уя қуради. «Тинч жой» деганда фақатгина урушлар ва ҳарбий тўқнашувлардан холи ҳудуд тушунилмайди. Тинч жой ҳар томонлама қулай, инсонлар эмин-эркин ўз ишини қила оладиган, биров-бировнинг жонию молигагина эмас, ҳурмати, ор-номуси, қадрияти, қалби ва этиқодий эркинликларига ҳам дахл қилмайдиган жойдир.
Бир ўйлаб кўринг, ўз ватанида одатланган имкониятларини бошқа жойдан тополмаган ишбилармон нима қилади? Ундай юртни елкамни чуқури кўрсин, дейди. Ёки тезда хуржун-халтасини йиғиштириб, йўрғалаб қолади.
Ҳар бир жамиятдаги халқнинг пульсини кўрсатиб турадиган нарса бу —унинг матбуоти. Матбуот қанчалик дадил, эркин, ижтимоий иллатларга нисбатан муросасиз эканига қараб, шу ҳудуднинг одамлари, ҳаёти, яшаш ва меҳнат тарзи, уларнинг эҳтиёжлари, дунёқараши ҳақида хулоса чиқарилади.
Сўз эркинлиги эса, матбуотнинг, оммавий ахборот воситаларининг томирида оқиб турган қони. Мана шу «қон» бўлмаса, тананинг тириклиги ҳақида узундан-узоқ ваъзхонликлар қилиш билан бирон фойда бўладими?
Бу менинг шахсий фикрим, холос. Балки кўпчилик менинг бу фикрларимга умуман қўшилмас. Майли. Ҳар кимнинг ўз шахсий мантиқли мулоҳазаси бўлиши ҳам яхши, албатта. Мана, бизда ҳар қалай хориж сармояси жалб қилиняпти. Ҳамкорларимиз ҳам кам эмас. Улар билан жуда кўп соҳаларда шерикчилик, ҳамфикрлик қиляпмиз. Бу – яхши. Бундан бошқа ютуқларимиз ҳам бисёр. Аммо мени ташвишлантирадиган нарса шуки, биз ҳали ҳақиқатнинг юзига тик қараб, қайси йўл билан бўлса ҳам бизнинг камчилигимизни ўзимизга кўрсатган, юзимизга ойна тутганларни ҳалигача тўғри қабул қила олмаяпмиз. Кимдир ниманидир танқид қилиб қўйса, ё дарҳол узр сўрайди, ё...
Яна айтаманки, булар шунчаки, шахсий мулоҳазалар. Уларни кимдир тўғри деб қабул қилади, кимдир йўқ. Лекин бутун жаҳон оммасига кундай равшан бир ҳақиқат шуки, жаҳон матбуот эркинлиги индексида Ўзбекистон 156-ўринни эгаллаб турибди. Энди биз бу ерда ўзимизни қанча эркин ҳисоблаганимиз билан бировнинг иши йўқ. Дунё биз билан мана шу ўрнимизга қараб салом-алик қилади. Агар алдасак, «э… маддоҳ», дейди-қўяди. Юзимизга айтмаса, ортимиздан айтади. Ортимиздан айтмаса, ўзини биздан узоқроқ тутишга уринади. Унга эса, дунё кенг – биз бўлмасак, бошқаси.
Шунинг учун бу масалага жиддий эътибор қаратиш зарур.
Шу соҳада ишлаётган фидойи инсонларга дадиллик тилайман.
Хуррам ШОДИЕВ,
меҳнат фахрийси
Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари иссиқхоналарни ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан иситиш имконини берувчи технологияни тақдим этишди.
БатафсилЎзбекистон Экологик партияси томонидан Қашқадарё вилоят ҳокимлиги, вилоят спорт бошқармаси ҳамкорлигида Қарши шаҳрида Ўзбекистон Президентининг «2030 йилгача бўлган даврда аҳолининг экологик маданиятини юксалтириш концепциясини тасдиқлаш тўғрисида»ги Қарори ижроси юзасидан «Соғлом турмуш тарзи ва мусаффо табиат – узоқ умр гарови!» мавзуида аёллар экофоруми ўтказилди.
БатафсилБугунги кунда жаҳон сиёсати янги воқеликлар ва ўзаро тенг манфаатлар майдонига айланмоқда. Геосиёсий жараёнлар тобора мураккаблашиб, минтақавий хавфсизлик, иқтисод ва экология соҳаларида глобал ҳамкорликнинг аҳамияти ортмоқда. Шу нуқтаи назардан Марказий Осиё минтақасининг дунё харитасидаги ўрни ва роли алоҳида аҳамиятга эга.
Батафсил